مقايسه تركيب گرده و كيفيت عسل توليد شده از دو رويشگاه جنگلي و مرتعي در منطقه ارسباران

Comparison of pollen grain composition and quality of honey obtained from forest and rangeland sites in Arasbaran region

صنعت زنبورداري در ارسباران يكي از فعاليت هاي مهم روستايي است و عسل يكي از ارزشمندترين محصولات فرعي مناطق مرتعي و برخي از مناطق جنگلي ارسباران است. پژوهش پيش رو با هدف مقايسه تركيب گرده اي، خصوصيات فيزيكي و شيميايي و كيفيت عسل توليد شده دو رويشگاه تازه كند (جنگلي) و وينق (مرتعي) در جنگل‏ هاي ارسباران انجام شد. در 15 ارديبهشت سال 1392 و در آغاز فصل گلدهي، 10 كندو در هر يك از مناطق مورد مطالعه مستقر شد. پس از گذشت سه ماه، نمونه هاي عسل‏ برداشت و به آزمايشگاه منقل شدند. در آزمايشگاه عمل جداسازي گرده هاي موجود در عسل و شناسايي آ ن ها و همچنين اندازه گيري ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي نمونه هاي عسل انجام شد. نتايج نشان داد كه در منطقه وينق، گرده‏ هاي ممرز (Carpinus betulus L.) و در منطقه تازه كند گرده‏ هاي كيكم (Acer monspessulanum L.) غالب بودند. همچنين در در منطقه وينق، گرده‏ هاي پلاخور بوته اي (Lonicera iberica M. B.) و كيكم و در منطقه تازه كند گرده‏ هاي گيلاس وحشي (Cerasus avium (L.) Moench) به عنوان فراوان ترين گونه هاي همراه شناسايي شدند. براساس نتايج، به دليل كم بودن ميزان رطوبت، هيدروكسي متيل فورفورال، قند احياء، قند كل و ميزان ساكارز در منطقه جنگلي، كيفيت عسل‏ هاي اين منطقه از منطقه مرتعي بهتر شناخته شد. به طور كلي، نتايج اين پژوهش نشان داد كه زنبورهاي عسل تمايل بيشتري به استفاده از گرده‏ گونه هاي درختي و درختچه اي در مقايسه با ساير گونه هاي علفي داشتند.

Beekeeping is one of the most important rural activities and honey is one of the most valuable by-products obtained from rangelands and some forest areas in Arasbaran region. The aim of this research was to compare the pollen grain composition and quality of honeys obtained from Vinaq (rangeland habitat) and Tazekand (forest habitat). Ten hives (10 per habitat) was established at the beginning of the flowering season in 2013. After three months، honey produced in the habitats were taken in August and was transferred to the laboratory for physico-chemical analysis and pollen identification. Pollen studies showed that the pollen grains of common hornbeam (Carpinus betulus L.) and Montpellier maple (Acer monspessulanum L.) was dominant pollen in Vinaq and Tazekand، respectively. Futhermore، the pollen grains of Lonicera iberica M. B. and Montpellier maple in Vinaq and pollen grains of Wild cherry (Cerasus avium (L.) Moench) in Tazekand were identified as companion species. According to the results of physico-chemical properties of honey samples، and particularly humidity، HMF، revival sugar، total sugar and sucrose، quality of honey obtained from forest was better than rangeland. These observations indicate that bees prefer to use of trees and shrubs pollen in compare to herbs.