مقايسه تحليلي پهنه بندي اقليمي مناطق جنوبي ايران با روش كوپن- تراورتا و معيارهاي آسايش گيوني

Analysis of Climate Classifications in Southern Iran, Based on Koppen-trewartha Method and Givonis’ Bioclimatic Index

طبقه بندي اقليمي كوپن يكي از شناخته شده ترين روش هاي اقليم شناسي در جهان و روش كوپن- تراورتا يكي از ويرايش هاي تكميلي آن، با اصلاحات غير ساختاري است. در اين سيستم، پهنه بندي بر اساس درجه حرارت و ميزان بارش و خشكي انجام مي شود. پهنه بندي اقليمي گيوني بر اساس درجه حرارت، رطوبت نسبي و روش هاي ساختماني و معيارهاي آسايش حرارتي استوار است. هدف از انجام اين مطالعه بررسي تفاوت نتايج حاصل از اين دو نوع طبقه بندي با معيارهاي سنجش متفاوت، به منظور كاهش اشتباهات در تصميمات مبتني بر اقليم در ساختمان در مناطق جنوبي ايران است. منطقه مورد مطالعه در حد فاصل حاشيه شمالي خليج فارس و درياي عمان با دامنه هاي جنوبي رشته كوه زاگرس قرار دارد. اين اشتباهات هنگامي متصور مي شود كه طبقه بندي اقليمي بر اساس يكي از ويرايش هاي روش كوپن، بدون توجه به معيارهاي آسايش حرارتي انسان و راهكارهاي ساختماني انجام شده باشد. اين مقاله با تطابق ميانگين بيست ساله آمار دما و بارشِ مربوط به ايستگاه هاي سينوپتيك در مناطق جنوبي ايران با محدوده هاي اقليمي تعيين شده در روش كوپن- تراورتا، اين شهرها، بنادر و جزاير را طبقه بندي كرده است. سپس يافته ها را با پهنه بندي اقليمي حاصل از انطباق ميانگين بيست ساله آمار دما و رطوبت نسبي اين ايستگاه ها بر جدول زيست اقليمي ساختماني گيوني و با توجه به محدوده شاخص هاي آسايش حرارتي تعيين شده در اين جدول مقايسه مي كند. نتايج نشان مي دهد، با به كارگيري روش كوپن تراورتا، دو گروه اصلي اقليمي شامل حاره اي با تابستان هاي خشك و نيمه حاره اي با تابستان هاي خشك با پنج زيرگروه و از طريق روش گيوني نيز دو گروه اقليمي اصلي در منطقه جنوبي ايران قابل تشخيص است. اين نتايج نشان مي دهد، روش كوپن- تراورتا زيرگروه هاي دقيق تر و ريزتري را در اين منطقه تعيين مي كند. دسته بندي هاي كلي در دو روش به غير از ايستگاه بندر بوشهر در ساير ايستگاه هاي اين منطقه نتايج يكساني را نشان مي دهند.