بررسي وضعيت پايداري طرح هاي آماده سازي از نظر ابعاد كالبدي و اجتماعي، نمونه موردي: شهرك گلستان كلانشهر شيراز

Evaluating Sustainability of Land Development Plans from Social and Physical Aspects, Case Study: Golestan Town in Shiraz Metropolis

آماده سازي زمين براي سكونت از سال 1364 به عنوان فعاليتي جديد در روند برنامه ريزي شهري در ايران معمول شد و بخش قابل توجهي از شهرهاي ايران با اين ديدگاه توسعه يافته است. يك سوال اساسي در مورد اين نوع توسعه، ميزان تطابق يا افتراق آن با رويكرد پايداري است. توسعه پايدار رويكرد غالب در مباحث شهرسازي است كه از دهه 1990 مطرح شده و موضوع نگهداري از منابع براي حال و آينده از طريق استفاده بهينه از زمين و وارد كردن كم ترين ضايعات به منابع تجديدناپذير در اولويت قرار مي دهد. مقاله حاضر به بيان يافته هاي يك تحقيق تجربي مي پردازد كه در آن پايداري طرح هاي آماده سازي از ابعاد كالبدي و اجتماعي مورد ارزيابي قرار گرفته است. از جمله معيارهاي اجتماعي مي توان به هويت، سرزندگي، تنوع و گوناگوني اجتماعي، امنيت، آسايش و آرامش و عدالت اجتماعي اشاره كرد. معيارهاي كالبدي شامل كيفيت مسكن و فضاي شهري، زيرساخت ها و قابليت دسترسي و توده هاي فضايي مرتبط با خدمات و تسهيلات شهري مي شود. در اين تحقيق شهرك گلستان در شيراز به عنوان نمونه موردي انتخاب شده است. روش تحقيق روش تحليلي توصيفي است و اطلاعات مورد نياز از طريق پرسشنامه جمع آوري شده و تعداد 100 عدد پرسشنامه توسط ساكنين تكميل شده است. يافته هاي پژوهش بيانگر اين است كه در طرح هاي آماده سازي به معيارهاي محيطي و كالبدي توجه بيشتري شده و معيارهاي اجتماعي مورد غفلت قرار گرفته است. عدم توجه كافي به معيارهاي اجتماعي سبب پايداري متوسط (وضعيت بينابين پايداري و ناپايداري) اين شهرك از نظر اجتماعي شده است، در حالي كه از نظر كالبدي- زيست محيطي، ملاحظات بيشتري صورت گرفته و شهرك گلستان از اين بعد در وضعيت نيمه پايدار (پايداري خوب) قرار دارد. اين موضوع نشان دهنده ناديده گرفتن ابعاد اجتماعي در طرح هاي آماده سازي در مقايسه با ابعاد كالبد ي فضايي مي باشد.