عنوان مقاله :
بازنمايي مدلهاي آماري؛ دو رويكرد نگاشتي و استنباطي
عنوان فرعي :
Representation of Statistical Models: Mapping and Inferential accounts
پديد آورنده :
عاشوری مهدی
پديد آورندگان :
طاهری سید محمود نويسنده استاد آمار ریاضی، دانشكده فنی، دانشگاه تهران taheri seyed mahmod
سازمان :
دانشجوی دكتری فلسفه علم، مؤسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ایران
اطلاعات موجودي :
دوفصلنامه سال 1395 شماره 12
كليدواژه :
بازنمايي علمي , پارادايمهاي استنباط آماري , تعبير , فاعل شناسا , قصد , مدل آماري
چكيده فارسي :
بسیاری از پژوهشهای علمی به معرفی و كاربست مدلها به ویژه مدلهای آماری اختصاص یافته است. بنابر رویكرد دلالتشناسانه، مدلها چیزی را در مورد واقعیت «بازنمایی» میكنند. در اصطلاح، «مدل» یا «منبع بازنمایی» بازنماییكننده امری است كه «هدف بازنمایی» نامیده میشود. بنابر رویكرد «استنباطی»، در رابطه بازنمایی علاوه بر «مدل» و «هدف» طرف سومی نیز مقوم رابطه است كه وابسته به «عامل شناسا» میباشد. در این مقاله با بررسی «پارادایمهای استنباط آماری» دو مؤلفه «تعبیر» و «قصد» شناسایی میشود كه توسط «آماردان» در مدلسازی لحاظ میگردد. نشان داده میشود كه مدل آماری و سیستم هدف آن، به «تعبیر»ی كه «كاربر» روشهای استنباط آماری از «متغیر تصادفی» دارد و «قصد» او از انجام استنباط آماری حساس است. ولی آیا میتوان «تعبیر» یا «قصد» را عنصر مقوم رابطه بازنمایی در مدلهای آماری دانست و مدلهای آماری را شاهدی به نفع رویكرد «استنباطی» در نظر گرفت، یا آنكه این تمایزهای پارادایمی در مدل گنجانده شده و مؤلفه جداگانهای نیستند و رابطه بازنمایی فقط میان منبع و هدف برقرار است. در این مقاله، دو فرض بر اساس شقوق ممكن بررسی میگردد.
چكيده لاتين :
Recent works in the philosophy of science have generated an apparent conflict among theories attempting to explicate the nature of scientific representation. On one side, there are what one might call ‘mapping’ accounts, which emphasize objective relations (such as similarity, isomorphism, and homomorphism) among representations (theories, models, simulations, diagrams, etc.) and their target systems. On the other side, there are what one might call ‘inferential’ views, which emphasize agent’s roles in connection with these targets, such as interpretation and inference. In this paper we will examine the role of the principles of statistical inference in statistical modeling such as agent’s activities. There are three paradigms in statistical inference. The question is whether the representation of statistical models is sensitive to agent’s paradigm-choosing or not?
اطلاعات موجودي :
دوفصلنامه با شماره پیاپی 12 سال 1395