مرور سيستماتيك بر روي بررسي جايگاه ارزيابي اثرات بر سلامت در ايران: تكامل، تحقيقات و زمينه هاي بهبود آن

Systematic Review on Evaluation of Health Impact Assessments in Iran: Evolution, Studies and Areas for Improvement

زمينه و هدف: ارزيابي اثرات بهداشتي براي شناسايي فعاليت ها و سياست هايي است كه اثرات قابل توجهي بر سلامت دارد كه علاوه بر طرح هاي بزرگ مي تواند حيطه هاي مختلفي را در برگيرد. هدف پژوهش حاضر گردآوري HIA هاي انجام يافته در ايران است تا جايگاه و مسيري كه HIA از ابتدا تا كنون طي كرده را ترسيم كند. مواد و روش ها: اين كار يك مرور سيستماتيك است و تمامي اطلاعات از پايگاه هاي علمي گردآوري شده است. هردو پايگاه فارسي و انگليسي پوشش داده شده و هريك از يافته ها مورد بررسي قرارگرفته است. نتايج: تعداد كل يافته ها 181بود كه موارد مرتبط به 95 يافته رسيد و در حيطه هاي آلودگي هوا، موارد شغلي، پتروشيمي، آلودگي صوتي، موضوعات شهري، سلامت، اصول HIA و ساير حوزه ها تعداد يافته ها به ترتيب 48، 7، 2، 2، 9، 3، 14و10 بود. نتيجه گيري: با وجود الزام HIA براي طرح هاي بزرگ توسعه اي و با ملاحظه موضوعات و حيطه هايي كه HIA در ايران براي آن ها انجام شده است مي توان دريافت كه در برخي حيطه ها نياز به ارزيابي اثرات بر سلامت وجود دارد مانند مسيله آلودگي هوا و مسايل شهري، چراكه بر افراد زيادي تاثيرگذار خواهد بود. انجام چنين ارزيابي هايي قبل از ابلاغ استاندارد ملي پيوست سلامت نشان دهنده همين مطلب است. بنابراين از سياست گذاران و تصميم گيرندگان در حوزه سلامت اين انتظار مي رود تا به اين نگراني ها پاسخ داده و در كنار ارزيابي طرح هاي ملي به انجام HIA در ساير حوزه ها نيز توجه نشان داده تا پژوهش هاي اين حوزه از قالب مقالاتي مكتوب به طرح هاي عملياتي درآيد و به ارتقاي هرچه بيشتر سلامت در جامعه بيانجامد.