دكان هاي غذايي و غذاهاي آماده در ايران دوره اسلامي (قرن دوم تا هفتم هجري)

Food Stores and Prepared Foods in Islamic Period Iran (Second until Seventh Century AH)

ایران طی قرون دوم تا هفتم هجری یكی از دوره‌های پررونق تاریخی خود را پشت سر گذاشت. این رونق در ابعاد مختلف بروز كرد. یكی از این حوزه‌ها، حوزۀ اقتصاد و زندگی مادی مردم بود. به‌واسطۀ بهبود نسبی سطح درآمد اقشار مختلف مردم و رشد زندگی شهری و نیز تجربۀ سطح معینی از اقتصاد پولی، بازار در ایران با تحولاتی روبه‌رو و مشاغل جدیدی به آن اضافه شد؛ ازجمله، دكان‌هایی كه مواد غذایی و غذا‌ها در آن به فروش می‌رسید. دكان‌هایی كه به دلیل توجیه اقتصادی، گاه یك گروه از مواد غذایی مانند لبنیات را به صورت تخصصی در چندین مغازه می¬فروختند. علاوه‌بر فروش مواد خام، یكی دیگر از ویژگی‌های این تحول وجود دكان‌هایی بود كه به تهیه و فروش غذا‌های آماده و تدارك مكانی برای صرف آن می‌پرداختند. این مقاله می‌كوشد بر اساس متون سده‌های دوم تا هفتم هجری، علل پیدایی و رونق این دكان‌ها را بررسی كند و نیز ویژگی‌‌ها و نوع محصولات آن‌‌ها را شرح دهد.

During second to seventh century, Iran passed through one of its most prosperous historical period. This prosperity was achieved in different dimensions. One of these areas was that of people’s economy and financial life. It was because of the relative improvement in different strata’s income level as well as their experiencing a certain level of monetary economy that markets in Iran encountered some developments and new occupations were added to it, including shops in which foodstuff and foods were sold. There appeared stores that for economic justifications, sometimes one group of foodstuff such as dairy products, were exclusively sold in several stores. Besides selling raw material, another feature of this development was the existence of stores that were involved in procurement and sale of prepared foods and providing places for serving them. This article tries to examine the reasons for the appearance of these stores based on texts from the second and seventh century AH and explain the features and types of their products.