ناسازگاري روش شناختي و تيوريك با موضوع، در «روايت پژوهي داستان هاي عاميانه ايراني»

The Incompatibility of Methodology and Theory with the Subject in A Narratological Study of Iranian Folk Tales

پژوهش در حوزه داستان هاي عاميانه فارسي با تاسيس گرايش ادبيات عامه در دانشگاه هاي كشور، روندي فزاينده پيدا كرده است. در اين ميان، بهره گيري از نظريه هاي ادبي در بازخواني و نقد و تحليل آثار شفاهي يا مكتوب ادب عامه در ايران، از رويكردهاي تازه و نوآورانه است. كتاب روايت‌پژوهي داستان هاي عاميانه ايراني نوشته مريم شريف نسب را مي توان يكي از اين پژوهش هاي نوبنياد به شمار آورد كه كوشيده با تلفيق رويكردهاي روايت شناختي ساختاري به ويژه آراي نظري پراپ، چتمن، لينت ولت و ژرار ژنت با روش هاي سنتي نقد داستان، يعني بررسي عناصر داستان، طرحي نو دراندازد. جستار حاضر با توجه به ضرورت نگاه منتقدانه به پژوهش هاي دانشگاهي تلاش كرده‌است به شيوه نقد محتوايي، ناسازگاري و ناهمگوني نظريه و روش مورد پسند نويسنده را با موضوع كتاب مزبور بازگو كند. از نتايج تحقيق برمي آيد با وجود تلاش نويسنده براي بازخواني قصه هاي عاميانه فارسي از منظر نظريه هاي روايت شناسي ساختارگرا و ارايه ساختار روايي جامع از حكايات عاميانه فارسي، برجستگي خطاهاي محتوايي و خطاي نظري و روش شناختي، دستاورد تحقيق را به چالش كشانده است.

With the establishment of the field of Popular Literature in Iranian universities, scholarship in the area of Persian folk tales has accelerated. In this regard, one of the innovative and new approaches is the application of literary theories in reading, investigating and analysing oral and written Iranian folk tales. Maryam Sharifnasab’s A Narratological Study of Iranian Folk Tales can be regarded as one of the newly-founded studies, which has attempted to present a new perspective by integrating structuralist narratological approaches, in particular the ideas of Propp, Chatman, Lintvelt and Gérard Gennette, with the traditional approaches in criticism, i.e., studying the elements of fiction. Given the necessity of critical assessment of academic studies, the present article, following a content-analysis method, has attempted to discuss the incompatibility between Sharifnasab’s theoretical and methodological approach and the subject of her study. The article concludes that despite Sharifnasab’s attempt to read Persian folk tales through structuralist narratological theories and present a comprehensive narrative structure for the folk tales, the prevalence of mistakes in the content of the work as well as theoretical and methodological misconceptions have undermined the achievements of her study.