بررسي اثرات خشكسالي بر منابع آب زيرزميني با استفاده از شاخص SPI (مطالعه موردي: دشت كاشان)

Study the effects Of Drought on Groundwater Resources using SPI Index (A Case Study: Kashan Plain)

آب‌هاي زيرزميني منابع با ارزش تامين آب در ايران و جهان است. خشكسالي به‌عنوان يك بلاي طبيعي و پديده‌اي اجتناب‌ناپذير از ديرباز در مناطق واقع در اقليم‌هاي گرم و خشك به‌طور متناوب به‌وقوع پيوسته و خسارات زيادي در زمينه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و زيست‌محيطي به همراه داشته است. ازجمله خسارات خشكسالي، افت سطح آب زيرزميني مي‌باشد. در اين تحقيق، روند تغييرات خشكسالي كه خود نيز رابطه تنگاتنگي با ميزان بارش منطقه دارد، با استفاده از شاخص بارش استانداردشده (SPI) و معيارهاي مشتق‌شده از آن مانند طولاني‌ترين دوره خشكسالي، تعداد ماه‌هاي مواجه با خشكسالي و بزرگي خشكسالي (DM) در دشت فوق بحراني كاشان مورد مطالعه قرار گرفت. سپس براساس شاخص SPI تاثير خشكسالي بر افت آب زيرزميني بررسي شد. براي بررسي ارتباط بين خشكسالي و افت آب زيرزميني، بازه زماني 13??-13?? براساس آمار موجود و سال‌هاي مشترك انتخاب شد. نتايج بررسي نشان داد كه علاوه بر خشكسالي، بهره‌برداري بي‌رويه از منابع آب زيرزميني در دشت مذكور عامل افت سطح آب زيرزميني است و سهم برداشت بي‌رويه در افت سطح آبخوان به مراتب بيش از خشكسالي است.

Groundwater is a valuable resource both in the Iran and throughout the world. Drought as a natural and inevitable phenomenon, frequently occur in the different regions of the world, especially in the hot and dry area. It lead to economical, social, and environmental damages. Drought should decrease groundwater recharge. In main aim of this study was to investigate the effects of drought on groundwater resources using Standardized Precipitation Index (SPI). The longest period of drought, the number of drought months and large drought period (DM) in supercritical Kashan plain were studied. To investigate the relationship between drought and groundwater level, period 1991 to 2010 was selected based on the available data. Also a significant relationship was observed between groundwater level decreasing and drought index, but in the groundwater depletion, the role of the over exploitation is more important than drought effects. We can conclude that the only basic principal method of preventing dangerous consequences of groundwater depletion is proper and lawful consumption of water to avoid uncontrolled withdrawal of groundwater.