اثر بتاكاروتن بر ريشه‌دهي و برخي از شاخص‌هاي فيزيولوژيك گياه گوجه‌فرنگي (Lycopersicon esculentum Mill.) تحت تنش شوري در شرايط كشت درون شيشه‌اي

The effect of beta-carotene on rooting and some physiological parameters of tomato plants (Lycopersicon esculentum Mill.) under salt stress in vitro culture conditions

امروزه مهم‌ترین مشكل در مناطق خشك و نیمه خشك، شوری خاك است كه منجر به كاهش رشد گیاهان می‌شود. بتاكاروتن یك آنتی‌اكسیدان غیر آنزیمی است كه قادر به سركوب گونه‌های منفرد اكسیژن است. در این مطالعه، گیاهان گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill.) در غلظ‌­های صفر، 60 و120 میلی‌مولار نمك (NaCl) تحت تیمار صفر، 6 و 16 میلی‌گرم در لیتر بتاكاروتن به عنوان یك آنتی‌اكسیدان غیر آنزیمی در شرایط كشت در شیشه در محیط كشت MS رشد داده شدند. پس از گذشت سه هفته از اعمال تیمارها وزن تر، وزن خشك و غلظت سدیم و پتاسیم ریشه و اندام هوایی، طول و تعداد ریشه و غلظت پرولین اندام هوایی گیاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد كه در غلظت بالای NaCl (120 میلی‌مولار) افزودن 6 میلی‌گرم در لیتر بتاكاروتن به محیط كشت منجر به افزایش معنی‌دار وزن تر و خشك اندام هوایی و ریشه می‌شود. با افزودن بتاكاروتن در هر دو غلظت نمك، طول و تعداد ریشه‌ها افزایش یافت. هم­چنین بتاكاروتن تأثیر معنی‌داری بر غلظت پرولین و نسبت پتاسیم به سدیم گیاه داشت. بنابراین، می‌توان گفت بتاكاروتن قابلیت افزایش تحمل به شوری گیاه گوجه فرنگی را با افزایش ریشه‌دهی خواهد داشت. 

Tomato is an important medicinal and nutritional plant. In this study tomato ( Lycopersicon esculentum Mill.)seedlings were cultured in MS medium containing 0, 60 and 120 mM NaCl under 0,6 and 16 mg/ L beta carotene treatment as a non enzymatic anti oxidant in tissue culture conditions. After 3 weeks, the effect of beta carotene on fresh and dry weight, Na+/ K+ content, the length and the number of the roots and proline content were measured. Adding beta carotene to the culture medium containing salt resulted in the significant increase in the fresh and dry weight and the length and the number of roots. It also reduced a proline and the ratio of K/Na significantly. Betacarotene could mprove the salt tolerence of tomato by increasing of the root growth. it can be sugsted that application of beta caroten might be used for increasing of salt stress in tomato and possibly other useful plants.