اثربخشي آموزش حل مسيله اجتماعي بر كاهش قرباني‌شدن دانش‌آموزان قرباني قلدري

The effectiveness of social problem solving training program on reducing the bullying victimization of students

ازآنجاكه ناتواني در مهارت حل مسيله اجتماعي در دانش آموزان قرباني قلدري يكي از عوامل تشديد و تداوم قرباني شدن اين گونه افراد است، هدف اين پژوهش آموزش حل مسيله اجتماعي و تعيين ميزان اثربخشي آن بر كاهش قرباني شدن اين دانش آموزان بود. اين پژوهش از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماري مورد مطالعه يكي از دبيرستان هاي دخترانه دوره اول شهر تبريز در سال تحصيلي 96-95 بود كه به صورت تصادفي از بين مدارس نواحي پنج گانه تبريز انتخاب شد و نمونه آماري نيز شامل 30 دانش آموز قرباني قلدري بود كه به روش خوشه اي تصادفي در چند مرحله انتخاب و به شيوه تصادفي در دو گروه 15 نفري آزمايش و گواه گمارده شدند. گروه آزمايش طي ? جلسه تحت آموزش برنامه حل مسيله اجتماعي قرار گرفت. براي جمع آوري داده ها از مقياس قرباني قلدري كاليفرنيا استفاده شد. داده ها به وسيله SPSS16 با روش تحليل كوواريانس مورد تجزيه وتحليل قرار گرفت. يافته هاي حاصل از اين پژوهش نشان داد، آموزش حل مسيله اجتماعي بر كاهش رفتار قرباني شدن دانش آموزان قرباني قلدري، تاثير معناداري داشته است (F(1/31,47/32)‎=93.‎74,P < 0.‎001,?=0.‎73). ازآنجاكه نتايج، بيان گر اثربخشي آموزش حل مسيله اجتماعي بر كاهش قرباني شدن دانش آموزان بود. پيشنهاد مي شود كه اين برنامه به عنوان بخشي از دوره هاي آموزش ضمن خدمت متوليان درگير با دانش آموزان، جهت ارتقاي مهارت هاي مقابله اي دانش آموزان قرباني قلدري قرار گيرد.

Due to the fact that social problem solving incompetency in bullying victimization students is one of the factors that exacerbates the condition for such students, this study aimed at social problem solving training and determining its effectiveness on reducing the bullying victimization of students. It was a quasi-experimental research with pretest-posttest control group design. The research population included all the first cycle high school female students of Tabriz in the academic year 1395-96 who were selected randomly from among the five educational districts of this city. The research sample consisted of 30 bullying victimization students. They were selected using random multi-stage cluster sampling method and they were assigned into control (15 students) and experimental (15 students) groups. The experimental group was trained in social problem-solving program for 8 sessions.‎To collect the data, The California Bullying Victimization Scale (CBVS) was used.‎ The data was analyzed using SPSS-16 software via ANCOVA method.‎ Findings demonstrated a significant positive impact of social problem solving training on reducing the victimization behavior of students (F(1/31,47/32)‎=93.‎74,P < 0.‎001,?=0.‎73 )). Because the results showed that this training program is an effective intervention which reduces the bullying victimization of students, the use of this program as a part of in-service training courses of teachers involved with students is suggested to promote coping skills of students who may be victimized by bullying.