نيازسنجي آموزشي مديران و معاونان كاروان‌هاي حج تمتع

Training Needs Assessment of Managers/ Administrators of Hajj Caravans

سازمان حج و زیارت تنها منبع تأمین نیروی انسانی كاروان­های حج، نیازمند آموزش كارگزاران كاروان‌های زیارتی است. هدف این پژوهش شناسایی و رتبه­بندی نیازهای آموزشی مدیران و معاونان كاروان‌های حج تمتع است. جامعة آماری، همة مدیران و معاونان كاروان­های حج تمتع در سال 1392 است كه نمونه­ای به حجم 222 به روش طبقه­ای با انتساب متناسب از بین آن­ها انتخاب شد. تحقیق حاضر از نظر هدف كاربردی و از نظر نحوة گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی است. برای اجرای فن دلفی نمونه­ای 25 نفری از خبرگان آموزش حج به روش قضاوتی انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه و مطالعة اسناد و مدارك است. نتایج تجزیه‌وتحلیل داده­ها نشان داد، كلاس­های برگزارشده در عمل، برای مدیران و معاونان مفید و مؤثر بوده است. همچنین، مكالمة عربی در رتبة اول اهمیت قرار دارد. در اجرای فن دلفی، مكالمة عربی 1و 2، اپراتوری كامپیوتر، سفر حج و مقدمات آن و جغرافیا و نقشه­خوانی و مقررات عربستان برای دورة مقدماتی؛ مكالمة عربی 4، احكام و مناسك حج، انتقال تجارب موفق، قوانین و مقررات عربستان، امنیت در سفر، مهارت­های ارتباطی، آشنایی با مذاهب اسلامی، آموزش زبان انگلیسی، و شرح وظایف اجرایی برای دورة بازآموزی مدیران و معاونان پیشنهاد شد.    

Hajj and Pilgrimage is the most important source of providing human resource for pilgrimage caravans. Without a doubt, the heads of this organization need to be trained. Based on this need, this study seeks to identify and rank the training needs of Hajj caravan actors. The population of this study includes all the managers/administrators of Hajj caravans in 2013.A sample of 222 managers/administrators was selected based on the two-stage sampling method and 25 training experts in Hajj and pilgrimage organization were selected as the sample through judgmental method. The research instrument was questionnaires and documents. The results demonstrate that the training classes have been useful and effective in action for the trainees. Result show that Arabic conversation is the first priority in all courses. Beside, Delphi results suggest that first; the following are the required courses of elementary level: Arabic conversation1and2, computer operator, hajj travel preparation, geography, map reading, and Saudi Arabia regulation system. Second; regarding re-training, Arabic conversation4, commandments and rituals of Hajj, exchange of successful experiences, regulation system of Saudi Arabia, safety during travel, communication skills, English learning, job description, executive instructions, health, safety, first aid, and introduction to Islamic fields were believed to be essential. Other suggested classes were removed out of the headlines.