بررسي مقالات مرتبط با سلامت زنان در سه دهه پس از انقلاب اسلامي (1360 تا1390): يك مطالعه مروري

Scientific publications on womenייs health in Islamic Republic of Iran during three decades (1981 to 2012): A review

مقدمه: سلامت زنان از اولويت‌هاي جامعه و اهداف توسعه هزاره است كه شناسايي ابعاد آن با بررسي مطالعات مربوطه امكان‌پذير است. در اين راستا، پژوهش حاضر باهدف شناسايي ابعاد مغفول نوع پژوهش هاي سلامت زنان طي سه دهه پس از انقلاب‌اسلامي انجام‌شد. مواد و روش كار: اين مطالعه از نوع توصيفي- مقطعي به روش تحليل محتوا بود كه در سه مرحله مقدماتي، جستجو و تحليل انجام‌شد. در اين پژوهش‌، تمام مقالات چاپ‌شده در مجلات‌ علمي داخلي و خارجي از ابتداي سال 1360 تا پايان سال 1392 كه درباره وضعيت، تعيين‌كننده‌ها و پيامدهاي سلامت زنان ايراني بود؛ بدون محدوديت سني از پايگاه‌هاي منتخب، استخراج و پس از اعمال معيارهاي ورود و خروج و حذف مطالعات تكراري، اطلاعاتشان شامل سال انتشار، تعداد نويسندگان، اصلي‌ترين بيماري‌ها‌و‌نازايي، تعيين‌كننده‌هاي اجتماعي سلامت (SDH: social determinants of health)، دوره زندگي و روش‌اجرا به‌وسيله نرم‌افزار SPSS18تحليل شد. يافته ها: در اين مطالعه، ???? مقاله فارسي و ???? مقاله انگليسي بررسي شدند (جمعاً ????‌مقاله). فراواني پژوهش‌هاي مروري 15/4درصد، مداخله‌اي22/12درصد، مقايسه‌اي34/22درصد و توصيفي37/51درصد بود. بيشترين فراواني پژوهش‌هاي انجام‌شده از نظر دوره زندگي مربوط به دوران باروري 00/76درصد، از نظر طبقه بار بيماري مربوط به بارداري و عوارض آن 12/30درصد و از نظر SDH مربوط به آموزش، آگاهي و تحصيلات 36/6درصد بود. بحث و نتيجه گيري: روند انتشار مقالات در سه دهه اخير، رو به رشد اما فاقد انسجام و الگوي ثابت بود؛ بنابراين مديريت منابع پژوهشي براساس اهداف اصلي نظام سلامت درباره پژوهش هاي مربوط به سلامت زنان ضروري است.

Objective: The present study aimed to identify the neglected aspects of womenʹs health during the three decades after the Islamic Revolution of Iran. Methods: This was a descriptive review of the literature. All Persian and English articles published in journals from 20 March 1981.to 20 March 2013. The data were collected on health status, determinants and health outcomes of Iranian women, regardless of age limit. Studies were reviewed for eligibility based on inclusion and exclusion criteria and duplicate studies were excluded. Then the information including year of publication, number of authors, 17 major diseases in women and infertility, SDH (social determinants of health), life stage and methods were recoded and were analyzed. Results: In all 1880 Persian articles and 4090 English articles were reviewed (a total of 5970 articles). The frequency of research type was 4.15% for reviews, 22.12% for interventional, 22.34% for comparative and 51.37% for descriptive studies. Most researches based on life cycle was about the reproductive age 76%, based on burden of disease was about pregnancy and its complications 30.12% and based on SDH factors was about education and awareness 6.36%. Conclusion: The findings suggest that although scientific publications on women’s health in Iran increased dramatically, no consistent trend observed nor the designs and topics showed integrative coherences.