اثر الگوي كلان مقياس جوي - اقيانوسي انسو بر آبدهي دبي كشكان‌رود

The Effect of ENSO Large Scale Atmospheric- oceanic Pattern on Kashkan River Discharge

اين پژوهش با هدف بررسي تاثير الگوي جوي - اقيانوسي انسو، به عنوان يك عامل تاثيرگذار در شرايط هيدرولوژيكي كـشكان‌رود به انجام رسـيده است. در اين راستا ابـتدا داده‌هاي مربوط بـه الگوي نوسان جـنوبي از سايت دانشگاه East Angelia بـراي دوره ي آماري 1984 تا 2010 و داده‌هاي مربوط به دبي سالانه ي كشكان‌رود نيز از منابع زيربـط گردآوري شـد. سپس با اسـتفاده از تـحليل همبستگي پيرسون در سـطح حداقل معني‌داري 99/0درصد (p_value=0.01) ارتباط داده‌هاي مذكور، به صورت ماهانه و سالانه تحليل گرديد. همچنين براي ارزيابي اثر فازهاي سرد و گرم اين الگوي كلان مقياس جوي، داده‌هاي دبي سالانه بر اساس فازهاي مذكور ماهانه تفكيك شده و با اجراي آزمون t_studen دو طرفه ي مستقل، معني‌دار بودن تفاوت داده‌هاي دبي سالانه در فاز‌هاي گرم و سرد انسو، بررسي شد. در نهايت با استفاده از تحليل نقشه‌هاي سينوپتيك، علت و رابطه ي جوّي بين داه‌ها، مورد واكاوي قرار گرفت. نتايج گوياي همبستگي قوي و معني‌دار دبي كشكان رود در طي سه ماه اكتبر، نوامبر و دسامبر با شاخص انسو مي‌باشد. همچنين نتايج حاصل از تحليل نقشه‌هاي سينوپتيك نشان دهنده ي افزايش حدود 26 درصد بارش‌هاي پاييزه ي حوضه ي كشكان‌رود در سال‌هاي با حاكميت فاز گرم انسو (ال نينو)، نسبت به بلندمدت است. ولي در طي فاز سرد (لانينا)، بارش‌هاي پاييزه در منطقه ي مورد مطالعه حدود 5/10 درصد كمتر از حالت نرمال بوده است. اجراي آزمون t مستقل دوطرفه بر روي دبي سالانه نشان داد كه طي سال‌هاي همراه با فاز گرم انسو، متوسط دبي سالانه ي كشكان‌رود 35 درصد بالاتر از سال‌هايي است كه فاز سرد انسو يعني لانينا حاكم بوده است.

The current study investigates the effect of ENSO atmospheric-oceanic pattern as an effective factor in hydrological conditions of Kashkan River. To do so, the related data of Southern Oscillation patterns using East Angelina university website was gathered, and the statistics period of 1984-2010 was considered. The related data of Kashkan’s annual discharge was also collected using related references. Pearson coefficient analysis was used in order to analyze the monthly and annually data, with at least (p_value=0.01) 0.99% significant level. For assessing the effect of cold and warm phases of this macro-scale weather pattern, discharge’s annual data based on the mentioned monthly phases was considered and Independent two-tail t-test was run. Applying this test, the meaningfulness of differences among discharge’s annual data in cold and warm phases was investigated. Finally, the cause and atmospheric relationship between data was analyzed using Synoptic map analysis. The results show that Kashkan River’s discharge has a meaningful significant coefficient with ENSO index in October, November and December. Also the result of synoptic map analysis shows that in years with warm phase of ENSO (El-nino), autumn raining around Kashkan River increased about 26 percent over the long term. But in the cold phase autumn raining in that area had been about 10.5 percent less than the normal amount. Running the Independent two tail t-test on the annual discharge shows that in the years with warm phase of ENSO, the average amount of Kashkan River’s annual discharge has been 35 percent more than the years with cold phase of ENSO.