ارزيابي تغييرات فضايي ـ زماني تابش خورشيدي دريافتي سطح زمين در استان كرمانشاه با مدل " ليو و جُردن "

Evaluation of Spatial-Temporal Variations of Incoming Solar Radiation in Kermanshah Province Using "Liu and Jord@n" Model

اين مطالعه با هدف برآورد ميزان تابش دريافتي در سطح استان كرمانشاه به ­منظور گسترش سايت­ هاي خورشيدي با استفاده از مدل ليو و جُردن به ­انجام رسيده است. با استفاده از شاخصي به­نام شاخص شفافيت آسمان (AWT IMAGE) مقدار حذف اتمسفري در هر ماه محاسبه و بر روي شيب­ها­، جهات شيب و ارتفاع­هاي­ مختلف اِعمال گرديد. سپس با توجه به نتايج به ­دست­ آمده، مقادير تابش مستقيم، پراكنده و كل در توپوگرافي­هاي مختلف منطقه محاسبه و نقشه­ هاي مربوطه رسم گرديد. نتايج نشان داد مقدار حداقل حذف اتمسفري و در نتيجه بيشترين مقدار تابش دريافتي در سطح استان به­ دليل افزايش شاخص AWT IMAGE در اواخر فصول بهار و تابستان با حداكثر ماه مي به­ ميزان 1360 كالري بر سانتي­متر مربع در روز رخ مي­دهد. در مقابل، كمترين مقدار تابش دريافتي متعلق به ماه ژانويه به ميزان ۳۸۶/۳ كالري بر سانتي­متر مربع است. تغييرات تابش در سطح استان بين مناطق پست و مرتفع در ماه­هاي ژانويه و دسامبر با توجه به نقش زاويۀ تابش و تغييرات قابل توجه ارتفاعي زياد است. اما در تابستان به­دليل ارتفاع زياد خورشيد، توزيع تابش در سطح زمين تقريباً يكسان شده و مقدار انحراف­ معيار مقادير تابش رسيده كاهش مي­يابد. بيشترين مقدار تابش در شهرستان جوانرود به‌ميزان ۵۲۸/۱ كالري بر سانتي‌متر مربع در روز به‌دليل ارتفاع بيشتر، و كمترين آن در شهرستان قصرشيرين به‌ميزان ۴۴۳/۶ كالري بر سانتي‌متر مربع در روز به دليل ارتفاع كمتر دريافت مي‌شود.

The aim of this study was to provide a reliable estimate of the amount of solar radiation in Kermanshah province by using “Liu and Jordan” model in order to develop solar sites. The amount of atmospheric elimination in each month was calculated using an index called clearness index (AWT IMAGE) and the results were applied on different slopes, aspects and heights. Then, according to the obtained results, amounts of direct, diffuse and total radiation were calculated in different slopes of the region and the relevant maps were consequently drawn. The results showed that the minimum amount of atmospheric elimination and thus the maximum amount of received radiation in the province occurs in late spring and summer due to the increase of clearness index (AWT IMAGE) with a maximum of 1360 cal/cm2/day in May. the least amount of received radiation occurs in Janury equal to 386.3 cal/cm2/day. Radiation variations at the provincial level are high between lowlands and highlands in Janury and December, according to the angle of radiation and significant elevation changes in the region. However, in summer, distribution of surface radiation is almost identical because of high solar radiation, and thus standard deviation amount of received radiation is reduced. The highest amount of radiation is received in Javanrood city as much as 528.1 cal/ cm2/day due to greater heights, and the lowest amount is received in Qasr-e Shirin city as much as 443.6 cal/ cm2/day due to lower heights.