پديد آورندگان :
آگهي، حسين دانشگاه رازي كرمانشاه , قرباني پيرعليدهي، فاطمه دانشگاه رازي كرمانشاه , صي محمدي، سميره دانشگاه رازي كرمانشاه
كليدواژه :
نگرش , كارآفريني , دانشجويان تحصيلات تكميلي , خوداشتغالي
چكيده فارسي :
مقدمه: خوداشتغالي بهترين گزينه براي آماده نمودن فراگيران نظام آموزش عالي جهت اشتغال در بازار كار در آينده و برخورد با مشكل بيكاري است. از آن‌جايي كه نگرش روي رفتار فرد اثر دارد، بنابراين نگرش نسبت به خوداشتغالي در خوداشتغال شدن يا نشدن، بسيار مؤثر است. با تقويت نگرش دانشجويان، زمينه‌هاي اشتغال آنها در آينده فراهم شده و گامهاي مؤثري در راستاي توسعه اجتماعي به‌ويژه توسعه و بهبود موقعيت اجتماعي نسل جوان و تحصيلكرده در آينده برداشته مي‌شود. در صورت نامطلوب بودن نگرش دانشجويان مي‌توان برنامه‌هاي درسي مناسب را به منظور بهبود نگرش دانشجويان تدوين نمود. اكثر مطالعاتي كه در نظام آموزش عالي ايران نگرشهاي كارآفرينانه و خوداشتغالي دانشجويان را بررسي نموده‌اند از يك‌سري مقياسهاي از پيش تعيين شده استفاده نموده‌اند. اين در حالي است كه دانشجويان در بافت و جامعه‌هاي مختلفي از لحاظ فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي زندگي مي‌كنند و احتمال اين‌كه نگرشهاي متفاوتي داشته باشند، وجود دارد. بنابراين پژوهش حاضر با هدف بررسي نگرش دانشجويان تحصيلات تكميلي نسبت به خوداشتغالي به انجام رسيد.
روش: رويكرد كلي تحقيق كمي-كيفي و به لحاظ هدف كاربردي است. در بخش كيفي از روش‌شناسي كيو استفاده شد اما تحليل آن با نرم افزار SPSS انجام مي‌شود. در مطالعات كيو پژوهشگر، نمونه را از ميان افرادي انتخاب مي‌كند كه ارتباط خاصي با موضوع تحقيق دارند يا داراي عقايد ويژه‌اي هستند. جامعه مورد مطالعه در قسمت كمي شامل دانشجويان تحصيلات تكميلي در پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي كرمانشاه بودند (112 نفر از دانشجويان دكترا و 358 نفر از دانشجويان كارشناسي ارشد). براي تعيين حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 212 نفر به صورت نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شدند. همچنين در بخش كيفي از روش گلوله برفي براي نمونه‌گيري استفاده شد. بر اين اساس تعدادي از دانشجويان به‌عنوان نمونه تحقيق انتخاب شدند. پس از انجام 25 جلسه در قالب گروههاي بحث متمركز و مصاحبه‌هاي انفرادي با 52 نفر از دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه رازي كرمانشاه، اشباع نظري حاصل شد؛ به اين معني كه با انجام مصاحبه‌هاي بعدي اطلاعات ديگر به اطلاعات قبلي تحقيق افزوده نشد. در ضمن، رابطه بين ويژگيهاي فردي افراد مورد مطالعه با نگرش آنها نسبت به خود اشتغالي با استفاده از تحليل همبستگي بررسي شد.
يافته‌ها: جنسيت، وضعيت تأهل، مقطع تحصيلي روي نگرش افراد نسبت به خوداشتغالي مؤثر است. به منظور دسته‌بندي نگرشهاي دانشجويان و تحليل داده‌هاي تحقيق از تحليل عاملي اكتشافي نوع كيو با استفاده از نرم‌افزار SPSSver.20 استفاده شد. تحليل روش‌شناسي كيو نيز نشان داد كه نگرش دانشجويان نسبت به خوداشتغالي شامل نگرش مسئوليت‌پذير، نگرش خلاق، نگرش ريسك‌پذير و نگرش مديرگرا مي‌باشد.
بحث: ويژگيهاي شخصيتي دانشجويان در ايجاد و شكل‌گيري مفهوم انتزاعي و بسيار مهم نگرش نسبت به خوداشتغالي مؤثر است و حتي مي‌تواند آينده آنها را تحت تأثير اين مفهوم ذهني قرار دهد. جذاب و لذت‌بخش بودن خوداشتغالي، استقلال مالي حاصل از انجام فعاليتهاي خوداشتغالي، ريسك‌پذير بودن در انجام كارهاي جديد، خلاقيت و اين كه سرنوشت هر فردي به‌دست خود اوست افراد را در دسته‌هاي جداگانه‌اي قرار مي‌دهد.
چكيده لاتين :
Introduction: Self-employment is the best option to prepare people with higher education to find employment in the labor market in the future. Since attitude affects individuals’ behavior, attitude towards self-employment also affects adoption of the self-employment . By strengthening students’ attitudes, they will have more employment opportunities in the future and effective steps will be taken towards social development, especially the development and improvement of the social status of young and educated generation.
In case of unfavorable attitude of the students, officials can prepare appropriate curricula to improve students’ attitudes. Most of the studies in the higher education system that have examined entrepreneurial and self-employment attitudes of students have used a series of preset scales. However, students live in different contexts with regard to culture, society and the economic. Therefore, there is the possibility that attitudes are different. Thus, the present study aimed at investigating the postgraduate students’ attitudes toward self-employment.
Method: The general approach of research was quantitative-qualitative and it was a practical study. Q methodology was used in the qualitative part, but analysis was carried out using SPSS software. In Q methodology , researchers select a sample of individuals who are of particular relevance to the subject or have special ideas. The population in the quantitative part consisted of postgraduate students in Campus of Agriculture and Natural Resources of Razi University in Kermanshah (112 doctoral students and 358 postgraduate students). To determine the sample size, Morgan Table was applied and 212 individuals were randomly selected. Also, in the qualitative part, snow ball sampling was used. Accordingly, some of the postgraduate students were selected as a research sample. After 25 sessions of focus group and person-to-person interviews with 52 postgraduate students theoretical saturation was achieved, meaning that subsequent interviews did not add any new information. In addition, the relationship between individual characteristics and their attitude towards self-employment was assessed using correlation analysis.
Findings: Gender, marital status and education level have an effect on individuals’ attitudes toward self- employment. In order to categorize the attitudes of students and to analyze the data, Q exploratory factor analysis was conducted via SPSSver.20 software. The analysis of Q methodology showed that students’ attitude toward self-employment includes responsible attitude, creative attitude, risk- taking attitude and director-oriented attitude.
Discussion: Personal traits of students influence the creation and formation of critical and abstract concept of attitude towards self-employment which can even affect their future. Attractiveness and pleasure of being self-employed, puts financial independence resulted from the self-employment activities, taking the risk of doing new things, creativity and the fact that anyone’s destiny is under his control in separate categories.
