بازنمايي چالش‎هاي آموزش مجازي در نظام آموزش عالي ايران: مطالعه‌اي با روش پديدار شناسي

Representation Challenges of Virtual Training in Iran's Higher Education System: A Study of Phenomenological Approach

آموزش مجازي، فرصتي بي‌‌بديل براي رويارويي با محدوديت‌‌هاي آموزش حضوري، تحقق آرمان آموزش براي همه و زمينه‌‌سازي براي توسعه پايدار و متوازن در كشور است. پژوهش حاضر، با هدف تحليل ادراك و تجربه‌ زيسته دانشجويان و استادان دانشگاه از چالش‌هاي آموزش مجازي در نظام آموزش عالي انجام شده ‌است. بدين‌ منظور با بهره‌گيري از روش كيفي و با رويكرد‌ پديدارشناسي به شناسايي و بازنمايي پديده مورد بررسي پرداخته شد. داده‌‌ها با استفاده از نمونه‌‌گيري هدف‌مند و مصاحبه عميق نيمه ساختار ‌يافته با بيست نفر از دانشجويان و مدرسان دوره‌‌هاي مجازي دانشگاه تهران گردآوري شد و به روش كلايزي تحليل‌گرديد. در شانزدهمين مصاحبه، اشباع نظري داده‌‎ها حاصل‌ شد. اما، به ‌منظور اعتباربخشي يافته‌‌ها، مصاحبه‌ها تا بيستمين نفر ادامه يافت. تحليل داده‌‌هاي حاصل از مصاحبه‌‌ها، منجر به شناسايي 5 مقوله اصلي گرديد كه شامل چالش‌هاي «مربوط به دانشگاه»، «مربوط به استاد»، «مربوط به دانشجو»، «مربوط به سامانه» و «مربوط به كلاس» است. يافته‌‌ها نشان‌ داد كه آموزش‌‌هاي مجازي در نظام آموزش عالي با چالش‌هاي متنوع و متفاوتي مواجه هستند و تا رسيدن به شرايط بهينه، فاصله دوچنداني داشته و بهبود كيفيت آن، مستلزم نگاه جدي متوليان و دوري از طرز تلقي آموزش درجه دوم به اين قبيل آموزش‌ها است.

Virtual training is a unique opportunity to face the limitations of face to face training, realization of the education goals for all and contextualization for sustainable and balanced development in the country. The present study was done to analyze the perceptions and lived experience of students and faculty members about the challenges of virtual training in higher education. For this purpose, phenomenological method was used to identify and representation the depth of the phenomenon under study. Data were collected using purposive sampling and semi-structured interviews with twenty students and faculty members of virtual courses of University of Tehran and were analyzed by Colaizzi's method. In the sixteenth interview data saturation was achieved but to validate the findings continued interviews until the twentieth person. Analysis of the interviews led to the identification of five main categories, including challenges related to the 'University', 'professors', 'students', 'LMS' and 'virtual class'. The results showed that virtual training in the higher education system are facing diverse challenges and is very far to achieve optimal conditions and improve the quality requires a serious attention of custodians and lack of discrimination in this type of education.