بررسي اثر آللوپاتيكي اكاليپتوس (Eucalyptus globules Labill.) بر جوانه‌زني و رشد علف هرز دائمي Cynodon dactylon (L.) Pers. در شرايط گلداني و آزمايشگاهي

Allelopathic effect of Eucalyptus globulus Labill. on bermuda grass (Cynodon dactylon (L.) Pers.) germination and rhizome growth

در این پژوهش اثر بازدارندگی اكالیپتوس (Eucalyptus golubulus Labill.) بر جوانه‌زنی و رشد علف هرز پنجه‌مرغی (Cynodon dactylon (L.) Pers.) به‌صورت: الف) غلظتهای متفاوت اسانس (ppm20، ppm50، ppm100) با روش محلول‌پاشی، ب) مقادیر مختلف برگ (2، 5 و 10 درصد وزنی) به‌صورت مالچ و مخلوط با خاك در چهار تكرار و ج) تأثیر غلظتهای مختلف اسانس (ppm20، ppm50، ppm100) و عصاره (25، 50 و 75 درصد) بر فرایند جوانه‌زنی ریزومهای این علف هرز با سه تكرار در قالب طرح بلوكهای كامل تصادفی و در سه آزمایش مجزا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد كه تأثیر غلظتهای مختلف اسانس به‌صورت محلول‌پاشی باعث كاهش رشد و ارتفاع بوته‌ها شد. كمترین میزان رشد رویشی در تیمار محلول‌پاشی با اسانس (ppm100) بود كه پس از گذشت چهار ماه بتدریج نشانه‌های زردی و خشكیدگی در آنها ظاهر شد. مالچ اكالیپتوس نیز تأثیر بازدارندگی قابل‌توجهی بر جوانه‌زنی ریزومها داشت، به‌گونه‌ای كه در 50 درصد تیمار مالچ اكالیپتوس جوانه‌زنی ریزومها به‌طور كامل متوقف شد. بیشترین تعداد ساقه روییده شده از هر ریزوم در تیمار شاهد مشاهده شد. در آزمایش سوم فرایند جوانه‌زنی ریزومها تحت تأثیر اسانس و عصاره اكالیپتوس قرار گرفت. جوانه‌زنی و ظهور گیاهچه‌ها با افزایش غلظت اسانس كاهش می‌یافت. غلظت 25 درصدی عصاره، جوانه‌زنی را 66 درصد كاهش داد ولی غلظتهای 50 درصد و 75 درصد آن باعث توقف كامل جوانه‌زنی شد. از نتایج بدست آمده استنباط می‌شود كه عصاره و بعد اسانس اكالیپتوس دارای پتانسیل بالقوه در كنترل و مدیریت علف هرز پنجه‌مرغی بوده و می‌توان در راستای تحقق كشاورزی ارگانیك و تهیه علف‌كشهای با منشأ طبیعی از آن استفاده كرد.

In this research, the inhibitory effect of Eucalyptus globulus Labill. on germination and rhizome growth of Cynodon dactylon (L.) Pers. weed in three separate experiments were studied. In first experiment, after growing the weed, effects of different concentration of essential oils (20ppm, 50ppm, 100ppm) as spray treatment on growth of the weed were investigated. In second experiment, effect of different level of Eucalyptus leaf litter (2, 5 and 10 w/w) as mulch treatments on germination of weed rhizome growth in a pot experiment were studied. In third experiment, effect of different concentrations of essential oils (20ppm, 50ppm, 100ppm) and leaf extract (25%, 50% and 75% water alcoholic extract) on in vitro rhizome germination were studied. Results indicated that leaf mulch had strong inhibitory effects on rhizome germination, that rhizome germination completely stopped in 50% w/w of mulch treatments. The highest number of germinated node (10.75 node/rhizome) was obtained in control treatment and the lowest one (1.5 node/rhizome) was detected in 10% mulch treatment. Essential oils spraying also showed inhibitory effect. After four months of spraying, all weeds became dried and died. Extract treatments also reduced growth of the weed as in lower concentration of extract (25%), germination of the rhizome was almost 66%, but in higher concentration (50% and 75%) complete inhibition of germination process take place. It was concluded that Eucalyptus globulus has a good potential to control Cynodon dactylon weed and it can be used as a herbicide in organic culture of the agricultural crops.