تأثير قارچ ميكوريز آربوسكولار (AMF)، كود P2O5 و دور آبياري بر شاخصهاي فيزيولوژيك رشد گشنيز (Coriandrum sativum L.)

The effects of arbuscular mycorrhizal fungi (AMF), P2O5 fertilizer and irrigation according to physiological growth indices of coriander (Coriandrum sativum L.)

هدف از آنالیز شاخصهای فیزیولوژیك رشد، تفسیر و تشریح چگونگی پاسخ گیاهان به یك وضعیت محیطی معین است. به منظور بررسی تأثیر قارچ میكوریز آربوسكولار (AMF)، كود P2O5 و دور آبیاری بر شاخصهای فیزیولوژیك رشد گشنیز، تحقیق حاضر در سال 1385 در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور انجام شد. آزمایش مزرعه‌ای به صورت اسپلیت فاكتوریل در قالب بلوك‌های كامل تصادفی با 4 تكرار اجرا گردید. تیمارها شامل كاربرد و عدم كاربرد قارچ میكوریزی (Glomus hoi)، مقادیر صفر، 16 و 32 كیلوگرم در هكتار كود P2O5 (سوپر فسفات تریپل) و دو سطح دور آبیاری كه آبیاری بعد از 30 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتك تبخیر (شرایط بدون تنش خشكی) و آبیاری بعد از 60 میلی‌متر تبخیر (شرایط تنش خشكی) بودند. نتایج هفت مرحله نمونه‌برداری نشان داد كه كاربرد قارچ میكوریزی، 32 كیلوگرم كود P2O5 در هكتار و شرایط بدون تنش، ماده خشك، شاخص سطح برگ، سرعت رشد نسبی، سرعت جذب خالص و سرعت رشد محصول را افزایش داد، ضمن آنكه این صفات در شرایط تنش بشدت كاهش یافتند. همچنین نتایج این بررسی نشان داد كه قارچ میكوریزی با برقراری همزیستی با ریشة گشنیز، توانست جذب فسفر را افزایش دهد. این امر می‌تواند مصرف كودهای فسفره در مزارع را كاهش دهد بدون آن كه عملكرد كمی و كیفی گیاه كاهش پیدا كند.

Growth indices are useful for interpreting plant reaction to environmental factors. In order to study the effects of arbuscular mycorrhizal fungi (AMF), P2O5 fertilizer and irrigation according to physiological growth indices of coriander, this experiment was conducted at Iran Research Institute of Forest and Rangelands in 2006. Field experiment was carried out in split factorial based randomized complete block design with 4 replications. The factors studied included application and non-application of mycorrhiza (Glomus hoi), 0, 16 and 32 kg/ha P2O5 fertilizer (triple super phosphate) and two levels of irrigation, irrigation after 30 mm water evaporation from evaporation pan (without drought stress conditions) and irrigation after 60 mm water evaporation (drought stress conditions). The results of 7 sample stages showed that applications of mycorrhiza and 70 kg/ha phosphorus without drought stress conditions increased dry matter, leaf area index, relative growth rate, net assimilation rate and crop growth rate and these characteristics decreased under drought stress conditions sorely. The results showed that mycorrhiza fungi could increase absorb of phosphorus by symbiosis between fungi and coriander root. This condition can reduce application of phosphorus fertilizers in fields, without reducing of yield and quality yield.