تاملي در تسليم مهر به مجرد وقوع عقد در نكاح دائم

با تحقق عقد نكاح، حقوق و تكاليفي براي زوجين حاصل مي شود، از جمله آنها حق مهر براي زوجه و حق تمكين براي زوج است. فقها و حقوقدانان بر اساس قواعد معاوضات، حصول حقوق زوجين را به مجرد عقد مسلم يافته اند؛ لذا پس از وقوع عقد، زوجه را مالك تمام مهر دانسته اند، اما لزوم تسليم مهر و كيفيت رابطه آن با تمكين، مسئله اي چالشي بوده است كه به بحث مستقل و جامعي نياز دارد. نويسندگان در نوشتار حاضر پس از تتبع در ادله و عبارات فقها و حقوقدانان، بر آن شده اند كه معاوضي محض دانستن عقد نكاح صحيح نبوده است، اما در اداي حقوق طرفين، مي توان قواعد باب معاوضات را جاري دانست و اذعان داشت كه از حيث زمان ملكيت مهر و لزوم تسليم آن، معاوضي بودن عقد نكاح امري پذيرفتني محسوب مي شود؛ لذا مالكيت زوجه بر مهر به مجرد عقد حاصل مي شود و مانند ساير معاوضات، لازمه مالكيت در مقابل عوض اين است كه اگر زوجه از تمكين امتناعي نداشته باشد، بر زوج واجب است كه مهر را تسليم كند.