شبكه اجتماعي فيس‌بوك و سرمايه اجتماعي؛ مطالعه پيمايشي كاربران جوانان پيرانشهر

Facebook and Social Capital; A Survey Study of Users of Facebook among Youth on Piranshahr

پژوهش حاضر با لحاظ نمودن سهم و جايگاه بالاي رسانه‌هاي اجتماعي مجازي در مصرف فراغتي و فرهنگي جوانان، و ابتناي رسانه‌هاي مذكور بر ارتباطات افقي، چندلايه‌اي و شبكه‌اي، به بررسي اثرات و پيامدهاي شبكه اجتماعي فيس‌بوك بر سرمايه اجتماعي جوانان پرداخته است. همچنين، اين پژوهش به روش پيمايشي و با استفاده از ابزار پرسشنامه و در مورد 300 نفر از جوانان شهر پيرانشهر انجام‌گرفته است. بر مبناي يافته‌هاي توصيفي، ميانگين عضويت در شبكه اجتماعي فيس‌بوك، چهار سال بوده و جوانان به‌طور متوسط بيش از 3 ساعت از وقت خود را در شبانه‌روز در فيس‌بوك سپري مي‌كنند. بيشترين انگيزه حضور جوانان در فيس‌بوك، ماهيت فراغتي و هويت‌بخشي آن است،‌ و ميل به كنش متقابل و آگاهي‌بخشي در مراتب بعدي قرار گرفته‌اند. يافته‌هاي تبييني بر تأثيرپذيري مستقيم سرمايه اجتماعي كاربران از شبكه اجتماعي فيس‌بوك دلالت دارد. با اين وصف، شدت و نوع اثرگذاري آن بر سطوح و ابعاد سرمايه اجتماعي يكسان نيست. علاوه بر اين، با افزايش زمان استفاده جوانان از فيس‌بوك، گستره تعاملات كاهش مي‌يابد. اين مسئله مؤيد ماهيت پيچيده اين شبكه اجتماعي بوده كه نمي‌توان ابعاد، آثار و پيامدهاي آن را يكسان در نظر گرفت. نتايج تحليل رگرسيون چندمتغيره نشان داد كه سرمايه اجتماعي جوانان به ترتيب شدت رابطه با متغيرهاي سن، انگيزه استفاده، منزلت اقتصادي ـ اجتماعي، مدت‌زمان عضويت و ميزان استفاده از فيس‌بوك مرتبط است. متغيرها،50 درصد از تغييرات سرمايه اجتماعي جوانان را تبيين مي‌كنند.

This article considering the high portion and status of social network Facebook in the youth leisure and cultural consumption، has paid to study its effects and consequences on the youth social capital. In the theoretical section based on results of theoretical approaches and the review of accessible experimental resources، a conceptual framework has been set up and the researches hypotheses have been proposed in its format. This study has been done by survey method by using questionnaire with a sample population of 300 young people from Piranshahr. The results show that the time of youth membership in Facebook was 4 years and in average، they spend more than 3 hours in Facebook on a day. The main incentive of youth involvement in Facebook was leisure and identity issues and tendency to interaction and enlightenment are the other reasons. In terms of social capital، our findings show that the average of capital social among sample participants evaluated in average. The study showed that there is a direct relationship between using Facebook and social capital. However، the way which they use it and its intensity changes the relation. In the other words، the more the youth use Facebook، their social capital will decrease. The most reverse effect of Facebook is on youth political participation. Multivariate regression analysis shows that the youth social capital، respectively، are strongly related to variables of age، incentive use، economic-social status، length of membership and amount of using Facebook. The aforementioned variables determine 50% of changes in youth social capital