بررسي توان ذخيره كربن گونة گتگ Halocnemum strobilaceum در مراتع ساحلي جنوب استان بوشهر

Carbon storage potential of Halocnemum strobilaceum in coastal rangelands of Boushehr province

هدف از اين مطالعه، برآورد ميزان ذخيره كربن و تأثير پارامترهاي محيطي بر ذخيره كربن گونه گتك در مراتع ساحلي منطقه بردخون - استان بوشهر است. به منظور انجام تحقيق، از بخش هوايي و زيرزميني، خاك پاي بوته و فاصله 1/5 متري در دو عمق (30-0 و 50-30 سانتي‌متر) در 5 سايت در محل پراكنش گونه و منطقه شاهد نمونه برداشت گرديد. نمونه‌هاي گياهي (برگ، شاخه و ريشه) و پارامترهاي خاك (درصد شن، رس و سيلت، هدايت الكتريكي، اسيديته، درصد اشباع، آهك فعال، وزن مخصوص، ماده آلي و ازت) در هر نقطه نمونه‌برداري با روش‌هاي آزمايشگاهي تعيين گرديد. كربن آلي اندام‌هاي گياهي به روش احتراق و كربن آلي خاك به روش والكي - بلك تعيين شد. روابط بين پارامترهاي خاك و مقدار كربن ذخيره شده در بايومس هوايي و زيرزميني با روش آناليز مولفه‌هاي اصلي و آناليز خوشه‌اي تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه ميانگين ميزان ذخيره كربن در زيتوده هوايي 248 گرم در مترمربع و در زيتودة زيرزميني 18/62 گرم در مترمربع مي‌باشد. همچنين ميزان كربن ذخيره شده در زير بوته تفاوت معني ­داري با كربن ذخيره شده در فاصله 1/5 متري دارد. نتايج تجزيه واريانس پارامترهاي خاك و ذخيره كربن خاك با منطقه شاهد نشان داد كه براي ساير پارامترها، اختلاف در سطح 5 درصد معني‌دار است. ميانگين ميزان ذخيره كربن خاك 4152/75 گرم در مترمربع است. ميزان كربن ذخيره شده در عمق دوم خاك بيشتر از عمق اول بود، كه دليل آن گسترش عمق نفوذ ريشه و سطح گسترش ريشه است. كل كربن ذخيره شده در زيتوده رويشگاه گونه 3728 تن در 20 هكتار از سطح پراكنش اين گونه و 153800 تن در هكتار در سطح منطقه مي‌باشد، كه نشان مي‌دهد خاك رويشگاه نقش مهم‌تري در ذخيره كربن دارد. از پارامترهاي خاك مؤثر بر ذخيره كربن هدايت الكتريكي، اسيديته، درصد شن، درصد رس و وزن مخصوص ظاهري است.

This study was conducted to calculate the amounts of carbon storage and effects of environmental factors on C storage of Halocnemum strobilaceum in the coastal rangelands in Bordekhoon of Boushehr province. The plant samples were cut (above and underground), and soil samples were taken at two depths (0-30, 30-50 cm) in five sampling and control sites. The plant samples (leaves, branches, and roots) and soil factors (percentage of sand, clay and silt, EC, pH, SP, T.N.V, Bd, OC, and N) in each sample point were determined by laboratory methods. Organic carbon in plant parts and soil were determined using burning and Walky-black methods. The relations between soil parameters and C storage in above and below ground biomass were determined using principal component analysis and cluster analysis. The result showed that the amount of C storage in above-and below-ground biomass was 248 and 18.62 gr/m2, respectively. Furthermore, the amount of C stored beneath the plant had a significant difference with stored carbon at a distance of 1.5 m. The result of variance analysis of soil parameters and soil carbon storage with a central site for other parameters showed a significant difference at the 5% level. The average soil carbon storage was 4152.75gr/m2. The amount of carbon stored in second soil depth was more than the first depth, due to the root penetration and root development. Total carbon storage in the plant biomass of the study habitat was 3728 tons in 20 ha of species distribution and 153800 t/ha at the regional level, showing the important role of soil in carbon storage. The results of the effect of soil parameters on carbon storage by PCA and cluster analysis showed that, the most important parameters influencing soil carbon storage were EC, pH, percentage of sand and silt and bulk density.