اثر حشره‌ كشي اسانس‌هاي .Eucalyptus microtheca Muell و .E. spathulata Hook به‌ همراه قارچ بيمارگر Lecanicillium muscarium روي شته‌ي جاليز

Insecticidal effects of essential oils from Eucalyptus microtheca Muell. and E. spathulata Hook. along with pathogenic fungus Lecanicillium muscarium against cotton aphid

به ‌دليل اثرات منفي سموم حشره‌كش متداول، جستجوي تركيبات حشره‌كش سازگار با محيط ضروري مي‌باشد. در تحقيق حاضر، اثر حشره‌كشي اسانس‌هاي دو گونه‌ي اكاليپتوس شامل Eucalyptus microtheca Muell و E. spathulata Hook و قارچ حشره‌كش (Lecanicillium muscarium (Zare & Gams روي شته‌ي جاليز (Aphis gossyeii Glover) ارزيابي شد. اسانس‌ها با استفاده از دستگاه كلونجر استخراج و تجزيه‌ي شيميايي آن‌ها به‌ وسيله‌ي دستگاه گاز كروماتوگرافي -طيف‌سنج جرمي انجام شد. بر اساس نتايج، تركيب‌هاي 1،8- سينئول (33/77 درصد) و آلفا - پينن (11/14 درصد) در اسانس E. microtheca و 8،1 - سينئول (42/63 درصد) و اكتان (19/90 درصد) در اسانس E. spathulata به‌عنوان اجزاي اصلي شناسايي شدند. طبق نتايج، شته‌ي جاليز حساسيت بالايي به اسانس‌هاي مورد مطالعه نشان داد و مقادير غلظت كشنده‌ي 50 درصد براي اسانس‌هاي E. spathulata و E. microtheca به‌ ترتيب 12/366 و 15/952 ميكروليتر بر ليتر براي حشرات بالغ شته‌ي جاليز محاسبه شد. غلظت كشنده‌ي 50 درصد يك روزه قارچ 109×5/203 اسپور در ميلي‌ليتر برآورد شد. با افزايش زمان، مقدار غلظت كشنده‌ي 50 درصد قارچ بيمارگر كاهش يافته و بعد از 5 روز به 102×8/583 اسپور در ميلي‌ليتر رسيد. در كاربرد توام غلظت‌هاي زيركشنده‌ي اسانس‌ها و قارچ بيمارگر اثر تجمعي ديده شد. بر اساس نتايج تحقيق حاضر، اسانس‌هاي E. microtheca و E. spathulata و قارچ حشره‌كش L. muscarium پتانسيل استفاده در مديريت شته‌ي جاليز را دارا مي‌باشند.

The search for environmentally friendly insecticidal substances is necessary because of negative effects of conventional chemical insecticides. In the present study, the insecticidal activity of essential oils (EOs) from two Eucalyptus species including Eucalyptus microtheca Muell. and E. spathulata Hook. and the entomopathogenic fungus Lecanicillium muscarium (Zare & Gams) was assessed against cotton aphid (Aphis gossypii Glover). The essential oils were extracted by Clevenger apparatus and their chemical analysis was made by gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS). Based on the results, 1,8-cineole (33.77%) and α-pinene (11.14%) in the E. microtheca and 1,8- cineole (42.63%) and ectan (19.90%) in the E. spathulata EOs were found as main components. A. gossypii was very susceptible to the tested essential oils and the LC50 values were 12.366 and 15.952 μl/l against adults of cotton aphid for E. spathulata and E. microtheca EOs, respectively. The 1 day-LC50 value with L. muscarium was 5.203×109 spore/ml. By increasing the time, the LC50 value decreased and reached 8.583×102 spore/ml after 5 days. An additive effect with sub-lethal concentrations of EOs and L. muscarium was attained. According to the results of the present study, the essential oils of E. microtheca and E. spathulata and L. muscarium fungus have a potential in the management of cotton aphid.