واكاوي ترجمه تفسيري اسفرايني

A Study of Esfarayeni`s Interpretative Translation

قرآن كريم به منزله قانون اساسي اسلام است. ساده‌ترين مسير جهت ارتباط پيروان با محتواي اين كتاب آسماني، ترجمه آن است. بررسي روش‌هاي ترجمه قرآن با هدف دستيابي به ترجمه دقيق‌تر و روان‌تر، از ديرباز همواره مورد توجه مترجمان و صاحب‌نظران و در كانون تفكر آنان بوده است، اين مقاله افزون بر واكاوي روش تفسيري اسفرايني، به بررسي روش وي در ترجمه قرآن كريم پرداخته و از نقد و كنكاش در ترجمه وي و بيان خطاهاي ايشان در حوزه صرف، نحو و واژگان خودداري كرده است. دستاورد حاصل از اين تحقيق نشان مي‌دهد كه اسفرايني با نگاهي تفسيري در دايره سنتي ترجمه قرآن آن روزگار، دست به ابتكاراتي زده است كه نقطه عطفي در فرآيند تكاملي ترجمه قرآن است، ازجمله ابداع روش ترجمه تفسيري و ارائه واژه‌هاي بي‌نظير در ترجمه كه از احاديث تفسيري برگرفته شده است. هر چند انگيزه اصلي او در اين نوآوري‌ها، نشانگر دغدغه ايشان نسبت به معنا و بيان مذهب او در لابلاي واژه‌ها است.

The holy Quran has been taken as constitution of Islam. The simplest way of familiarity with content of the holy Quran lies in translation. Surveying the methods of Quranic translation as a way for arriving at the best translation has always been focused on by Quranic scholars and translators. The paper, in addition to analyzing Esfarayeni`s interpretative method, has studied his method in Quranic translation without paying any attention to his mistakes in the field of derivation, syntax and words. As explained in the paper, Esfarayeni with an interpretative view in ancient field of Quranic translation of his day, has taken a considerable step and caused a turning-point in this field with such inventions as the method of interpretative translation; though his main intention of the inventions lies in explaining his denomination by words.