نقش رفتار مقتول در رابطه ي استناد قتل عمدي

The role of the victim's behavior in Causality relation in murder

بر اساس ماده 492 ق.م.ا. جنايت در صورتي موجب قصاص يا ديه است كه نتيجه­ ي حاصله مستند به رفتار مرتكب باشد. در قتل عمدي يكي از مواردي كه با وجود قصد قتل توسط مرتكب، مي‌تواند رابطه­ ي استنادي بين رفتار مرتكب و نتيجه­ ي حاصله را قطع كند، رفتار مقتول است. مقتول مي­تواند با انجام رفتارهاي «عمديِ آگاهانه و يا ناآگاهانه» كه ممكن است به‌صورت ترك فعل نيز باشد، رابطه­ ي استناد بين رفتار مرتكب و قتل حاصله را قطع كند. بااين‌حال در برخي موارد سوء­نيت مرتكب چنان گسترده­ است كه رفتار مقتول در قطع رابطه­ ي استناد، تأثيري در انتساب قتل به مرتكب نخواهد داشت. حال بايد ديد رفتار مقتول در چه مواردي رابطه‌ي استناد در قتل عمدي را قطع مي­كند و سوءنيت مرتكب چه تأثيري بر انتساب قتل دارد؟در اين مقاله با روش توصيفي - تحليلي ضمن بررسي رابطه‌ي استناد در قتل عمدي، تأثير رفتارهاي مقتول در وقوع قتل عمدي با لحاظ قاعده اقدام بررسي مي‌شود و با توسل به اصول حقوقي و فقهي به سؤالات مربوط پاسخ داده مي‌شود.

According to art.492 IPC, the crime leads to Qisas or Diya when there is a causal relationship between committed behavior and resulted crime. One of the factors which cuts the chain of causation in the murder is the victim's behavior. The victim can diminish causal relation by "deliberate, consciously or unconsciously" behavior which may be in some cases by omission. However, in some cases, perpetrator's intent is so extensive that the victim's behavior will have no effect on the assignment of crime to him. There are some questions here; what is the victim's behavior effect on the causal relation in murder? What is the effect of perpetrator's intent in the assignment of murder?In this paper, by using descriptive-analytical approach alongside studying the causality relationship between perpetrator behavior and the result of that behavior in murder, the effects of victims behavior on occurrence murder will be studied, and the related questions will be answered by resorting to legal principles and jurisprudence