حركت هاي «جمعي» و تغييرات نهاد و فناوري: بررسي شكل گيري بنگاه هاي علم محور در صنعت زيست داروي ايران

Collective Action and Institutional and Technological Change: A case study of Iran Bio-Pharmaceutical Industry

شواهد متعددي در مورد تاثير حركت هاي جمعي بر تحولات نهادي-فناورانه صنايع وجود دارد. با اين حال، تاكنون پژوهش هاي «نظام مند» اندكي توانسته اند «تنوع و ميزان» حركت هاي جمعي در اين تغييرات را توضيح دهند. پژوهش حاضر ضمن ارائه چارچوبي براي تحليل «نظام مندِ» تنوع و ميزان فعاليت هاي جمعي در شكل گيري بنگاه هاي علم محور زيست دارو، به عنوان مهمترين تغيير نهادي در صنعت زيست داروي ايران، ميزان جمعي بودن فعاليت «كارآفرينان نهادي» در طيف متنوعي از اقدامات نهادي مورد بررسي قرار داد و تلاش كرد به اين سوال پاسخ دهد كه تا چه حد تغيير قاعده بازي براي حركت از صنايع سنتي به سمت صنايع داراي قابليت نوآورانه متاثر از حركت هاي جمعي است. اين مقاله از نوع كيفي است و داده هاي آن بر اساس مصاحبه هدفمند با 57 نفر از افراد تاثيرگذار در اين صنعت گردآوري شدند. نتايج پژوهش، از طريق تحليل زمينه و كدگذاري يافته ها بدست آمدند. صنعت داروسازي ايران، صنعتي است كه در تجاري سازي «زيست شبيه داروها» موفقيت چشمگيري داشته است. اين موفقيت، بيش از هر چيز نتيجه وقوع يك تغيير نهادي قابل توجه، از «شركت هاي تامين محور دولتي» به سمت «شركت هاي علم محور خصوصي» بوده است. يافته هاي پژوهش حاضر نشان مي دهد كه در پسِ شكل گيريِ اين بنگاه هاي علم محور، چهار اقدام نهادي مهم وجود دارد و شبكه اي از افراد و كنشگران كليدي (كارآفرينان نهادي) از بخش هاي خصوصي و دولتي و به صورت رسمي يا غيررسمي در تحقق تك تك اين كارنهادها حضور داشته اند و هيچ يك از اقدامات نهادي بررسي شده به تنهايي از سوي كارآفرينان نهادي يك بخش توسعه نيافته اند.

There is a diverse range of evidence which emphasis on the role of collective action in the process of institutional change. Collective collaboration as well as individualistic profit seeking activities of Entrepreneurs are two complementary wings of institutional and technical change in innovation systems. In this article, based on empirical evidence from Iran Bio-pharmaceutical sector, we developed a framework to link institutional change of innovation systems to practices and institutional Entrepreneurs (IEs). Then we examined to what extent IEs' practices are collective. We analysed Institutional change as a shift from supplier dominated governmental firms to science based private firms. Then we analysed four practices as mainly influential practices with institutional change effects, and finally we elaborate IEs who are actively involved in directing practices. Our analysis showed that in all practices, collective action has been influential. We also find that there is a network of entrepreneurs who are involved in all practices. These IEs are from both governmental and non-governmental organizations and they played formal as well as informal roles in directing practices. Our analysis criticizes both government-centric as well as individualistic views of institutional and technical change in catching up innovation systems.