تاثير نو زمين ساخت و تغيير اقليم در تحول پهنه‌هاي ماسه‌اي: شمال خاوري اهواز

The Effect of New Construction and Climate Change in the Development of the Sandy Areas: Northwest of Ahwaz

پهنه ها و لندفرم هاي ماسه اي بارزترين ويژگي مناطق بياباني در روي زمين مي باشند كه در شناخت و بازسازي تغييرات پاليوژيومورفولوژي و پاليوكليماتولوژي كمك شاياني مي كنند. در اين پژوهش به‌منظور تاثير نو زمين ساخت و تغيير اقليم در تحول پهنه‌هاي ماسه‌اي اهواز، نخست با بررسي و اثبات زمين ساخت به‌وسيله چهار فاكتور ژيومورفولوژيكي – مورفوتكتونيكي شامل: پارامتر تراكم زهكش‌ها (P)، شكل حوضه (BS)، عدم تقارن حوضه زهكشي (AF) و ضريب پيچ‌وخم جبهه كوهستان(SMF) پرداخته شد. در ادامه جهت بررسي تاثير اقليم بر پهنه هاي ماسه اي، جمعاً ? نمونه رسوبي، (? نمونه از ماسه هاي فسيل و ? نمونه از ماسه هاي روان) به‌وسيله دستگاه XRF تعين جنس و مقدار كربنات كلسيم هر نمونه به‌وسيله دستگاه كلسيمتري برنارد مشخص گرديد. نتايج بدست آمده از فاكتورهاي ژيومورفولوژيكي – مورفوتكتونيكي نشان از بالا بودن زمين ساخت جنبا در منطقه مورد مطالعه در محدوده خطوط گسلي و تاقديس كوپال به‌ويژه در بخش خاوري منطقه مي باشد. داده هاي رسوبي ?? عنصر را شامل: Na2O، MgO، AL2O3، SiO2، P2O5، SO3، K2O، CaO، Fe2O3، Sr و Br در همه نمونه ها نشان داد. درمجموع از يازده كاني مورد مطالعه در نمونه هاي ماسه هاي فسيل و روان، ده عنصر داراي تغيير مي باشند و ميانگين CaO در ماسه هاي فسيل تقريباً ??? كمتر از ماسه هاي روان مي باشد. اين تغيير درصد عناصر از ماسه هاي فسيل به روان نشان از يك فاز تغيير اقليم مي باشد كه در كاني-هاي حساس به هوازدگي شيميايي مانند Fe2O3 (??? بيشتر) و AL2O3 (??? بيشتر) در منطقه بارزتر مي باشد. نتايج اين پژوهش نشان از تكامل پهنه هاي ماسه اي بخش خاوري اهواز به‌وسيله زمين ساخت و تغيير اقليم مي باشد.

Karoon River in the south west of Iran shows fluctuations in its sediments sorting and mean grain sizes. In this study 18 sediment samples were taken from two successive meanders before and after a fault line to analyze their sorting and mean sizes. The samples were classified by using a shaker method and Gradistat#4 software used to illustrate weight, mean and sorting graphs. A 1:50000 topography map, a 1:100000 geological map along with ArcGIS#9 were used to prepare map of area showing the fault traces. The results represent that sorting is bad at the beginning and middle part of the first meander but gets better at the end. But the sorting in the second meander shows a reverse pattern so that it is good at the beginning and middle parts but gets bad at the end. On the other hand, the mean grain size in the second meander is larger than in the first meander. These differences indicate a meaningful change in sedimentological factors which are the result of increase in river profile slope by faults action before second meander. This change results in selective transportation of smaller grains from the beginning of 2nd meander and their sedimentation at the end of this meander.