بررسي كارايي روش يك مرحله‌اي و امواج فراصوت در توليد نانوليپوزوم‌هاي حاوي ويتامين C

Evaluating performance of one-step method and ultrasonic waves in production of nano-liposomes containing vitamin C

امروزه استفاده از نانوليپوزوم ها كاربرد گسترده­اي در تمام صنايع از جمله داروسازي و مواد غذايي دارد. هنگامي­ كه به فسفوليپيد­ها در محلول آبي انرژي مناسبي وارد مي­شود، نانوليپوزوم­ ها تشكيل مي‌شوند. در اين پژوهش از روش تك مرحله ­اي توأم با امواج فراصوت براي توليد ليپوزوم­ ها استفاده گرديد و شاخص ­هاي كيفي مانند اندازه ذرات، كارايي درون­پوشاني و پايداري اندازه­گيري شدند. از طرح آزمايشي تركيبي براي مطالعه تأثير نسبت غلظت­هاي مختلف فسفوليپيد، كلسترول و فيتواسترول پودري (به ترتيب در نسبت­هاي 50 تا 100 درصد، صفر تا 50 درصد و صفر تا 50 درصد) و زمان­هاي مختلف اعمال امواج فراصوت (20، 25، 30، 35، 40 دقيقه) براي بررسي ويژگي­هاي عملكردي فرمولاسيون جديد نانوليپوزوم­هاي حاوي ويتامين C استفاده گرديد. زمان فراصوت بالاتر موجب كم­ترين ميزان انحراف معيار در اندازه ذرات و افزايش درصد كارايي درون­پوشاني شد. بطوركلي، پايداري با افزايش زمان اعمال امواج فراصوت افزايش يافت (در زمان­هاي 35 و 40 دقيقه بيشترين پايداري ديده شد)، ولي در اين مورد اثر نسبت­هاي مختلف فسفوليپيد، كلسترول و فيتواسترول، متفاوت بود. بطور كلي نتايج نشان داد اگرچه روش تك مرحله­اي توأم با امواج فراصوت با توان پايين جهت ايجاد ويژگي­هاي ايده­آل در نانوليپوزوم­ ها كارآمد نبود ولي جايگزيني كلسترول با فيتواسترول و استفاده از فسفوليپيدهاي شير و حلال خوراكي از قابليت بالايي براي توليد نانوليپوزوم­ها برخوردار مي­باشد.

Today nano-liposomes are used extensively in all industries such as pharmaceutical and food. Nano-liposomes are formed when aqueous solution of phospholipids subjected to sufficient energy. In this study One-step method combined with ultrasonic waves was used to produce nano-liposomes. Quality characteristics such as particle size, entrapment efficiency and stability were measured.Combined experimental design was used to investigate the effect of different ratio of phospholipids, cholesterol and phytosterols powder (50-100%, 0-50% and 0-50%, respectively) and also the effect of sonication time (20, 25, 30, 35, 40 min) on the functional properties of nano- liposoes new formulation containing vitamin C. High sonication time led to the lowest standard deviation in particle size and increases the entrapment efficiency. In overall stability was increased by sonication time (The highest stability was observed in 35 and 40 minutes of sonication time), although this effect was different at various ratios of phospholipids, cholesterol and phytosterols. The results showed, although one-step method combined with low power ultrasonic waves was not effective to create ideal properties in nano-liposomes, cholesterol with phytosterols replacement, as well as using milk phospholipids and food grade solvent were efficient technique for producing nano-liposomes