اعتماد ركن اصلي سرماية اجتماعي: طراحي الگويي مبتني بر تعاليم اسلامي (مورد مطالعه: كتاب شريف ميزان‌الحكمه)

Trust as building block of social capital: Presentation a pattern based on Islamic teachings (case study: the Mizan Al-Hekmah)

مفهوم سرمایة اجتماعی در بستر و خاستگاهش (غرب) بارها مورد بحث قرار گرفته و آثار متعددی در این زمینه منتشر شده است، اما در ایران، به­خصوص در بستر مفاهیم اسلامی مفهومی نوپاست و جای خالی پژوهش­های جدی و علمی در این زمینه احساس می­‌شود. از این‌ رو، هدف این مقاله استخراج الگویی از سرمایة اجتماعی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی است. روش این پژوهش كیفی و با رویكرد استقرایی است. به­منظور استخراج مطالب از منابع اسلامی (در این پژوهش به­طور خاص بر كتاب میزان‌الحكمه تأكید است)، تكنیك تحلیل مضمون به‌كار گرفته شد. در پایان، به‌دلیل یكسان‌نبودن روایات، ماتریسی چهاربخشی در دو محور به‌دست آمد. یك محور آن مخاطب روایات «سطح خرد» معادل تودة مردم و «سطح كلان» معادل مدیران و حاكمان و محور دیگر محتوای روایات (زیرا برخی روایات ناظر بر رفتارِ خاص، و برخی دیگر ناظر بر نگرش و اندیشه بودند) بود. بر این اساس، سرمایة اجتماعی متكی بر آموزه­های اسلامی چهار سطح دارد كه شامل سطح رفتاری و خرد، رفتاری و كلان، نگرشی و خرد، و نگرشی و كلان می­شود. همة این اركان تحت لوای اعتماد به وعده­های الهی قرار دارد.    

In recent years along with different types of capital such as human, financial and economic, social capital has been raised as other capital. The main pillars of its capital trust-based relationships between individuals, groups and networks form.is, therefore, the aim of this paper is a model of social capital based on the teachings of Islam. The methodology of the study is qualitative and inductive approach and in order to extract the contents of Islamic sources of content analysis techniques were used. At the end, based on the data obtained, then the matrix quartet that a relationship between people, and others affecting the level of the presented concepts. The social capital based on Islamic teachings has four pillars which include behavioral level and the micro and macro behavioral, emotional and micro and macro becomes emotional. All of these elements and components located under the trust in the divine promises.