مكانيابي محل دفن پسماند شهري با استفاده از تكنيك‌هاي اطلاعاتي مكاني مطالعه موردي: شهر سنندج

Landfill Site Selection Using Spatial Information Technologies A Case Study in Sanandaj Municipality, Western Iran

مكانيابي مناسب براي دفن زباله، يكي از مسايل مهم براي فعاليت‌هاي مرتبط با مديريت پسماند در كشورهاي در حال توسعه مي‌باشد. محل نامناسب براي دفن پسماند آثار منفي محيط‌زيستي، اقتصادي و اكولوژيكي را به دنبال خواهد داشت. شهر سنندج با 370 هزار نفر جمعيت با توليد 330 تن پسماند زايد جامد در روز مواجه است. محل دفن زباله كنوني شهر سنندج، علاوه بر ايجاد مشكلات محيط‌زيستي، ظرفيت خود را نيز از دست داده است. بنابراين، در اين مطالعه سعي شده است تا با تلفيق سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) و روش‌هاي تصميم‌گيري چند معياره (MCDA) محل‌هاي مناسب دفن پسماند جامد براي شهر سنندج پيش‌بيني شود. براي اين منظور 9 لايه اطلاعاتي با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) و روش وزن‎‌دهي سلسله مراتبي معكوس (IHWP) وزن‌دهي شدند. نقشه‌هاي نهايي مطلوبيت براي محل دفن در هر دو روش، با استفاده از توابع پوشش و هفت معيار محدوديت (براي توليد نقشه محدوديت) به دست آمد. يافته‌هاي حاصل از اين تحقيق نشان داد كه روش IHWP دقت تصميم نهايي براي شناسايي بهترين مناطق جهت دفن پسماند را افزايش داده و نتايج بهتري را در مقايسه با روش AHP ارايه مي‌دهد. در نهايت منطقه‌اي به وسعت 87 هكتار واقع در 5 كيلومتري شمال غربي شهر سنندج به عنوان اولويت اول براي استقرار محل دفن زباله شناسايي شد.

The appropriate site selection is an important issue for waste management activities in developing countries. An inappropriate landfill site may cause negative environmental, economic, and ecological impacts. Sanandaj city, western Iran, with a population of 370, 000 people faces daily production of 330 tons of solid wastes. Current landfill site of the city has caused environmental problems, while losing its capacity. This study attempted to determine appropriate landfill sites for municipal solid wastes in Sanandaj city through combination of Geographic Information System (GIS) and Multi-Criteria Decision Making (MCDM) techniques. For this purpose, nine information layers were weighted according to Analytic Hierarchy Process (AHP) and Inversion Hierarchical Weight Process (IHWP) methods. The final suitability maps for a landfill construction in both methods obtained by using overlay function and seven exclusionary criteria, which were used to prepare the restriction map. The result of this study showed that IHWP method increased the accuracy of the final decision for identifying best quality landfill sites and provided better results in comparison with AHP. Finally, an area with the extent of 87 ha, located approximately 5 km northwest of the Sanandaj, was identified as priority number one to establish a landfill site.