تاثير ايدئولوژي سياسي بر ارتقاء سطح فضاي جغرافيايي؛ مطالعه موردي: استان قم

The Impact of Political Ideology on Promoting the Level of Geographic Space; Case study: Qom province

تقسيمات كشوري از مصاديق بارز نقش آفريني دولت ها در مديريت فضاي سرزميني است كه در بسياري رشته هاي علمي به خصوص در جغرافياي سياسي مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد. دولت ها با انجام تقسيمات كشوري و قلمروسازي هدفمند در حوزه سرزميني خود، اهداف خاصي را دنبال كرده و بر اساس قواعد و مقررات مشخصي، مديريت موردنظر خويش را در فضاي سرزميني اعمال مي كنند. در فرايند تغيير سطح واحدهاي سياسي ـ اداري عوامل متعددي نقش آفريني مي كنند كه از جمله مهم ترين آن ها مي توان به جمعيت، وسعت، فرهنگ و قوميت، قدمت، امنيت، دسترسي و ... اشاره كرد. درعين حال در مواردي مشاهده مي شود كه وجود يك سري ملاحظات سياسي و ژئوپليتيك و يا ويژگي هاي ديني و مذهبي، معيارهاي مذكور را در حاشيه قرار داده و خود به تنهايي نقش اصلي را در ارتقاء سطح تقسيمات كشوري ايفا مي نمايد. يكي از اين موارد در ايران تبديل شهرستان قم به استان قم است كه در اين مقاله چرايي و چگونگي آن و نيز عوامل تاثيرگذار در آن مورد بررسي و مطالعه قرار مي گيرد. اين تحقيق با روش توصيفي ـ تحليلي انجام شده و اطلاعات و داده هاي موردنياز آن از طريق منابع كتابخانه اي، الكترونيك و مراجعه به اسناد و مدارك مربوطه گردآوري شده است. نتيجه تحقيق نشان داد كه در ارتقاي سطح سياسي شهرستان قم و شكل گيري استان قم، عامل سياسي ـ مذهبي نقش اصلي را ايفا كرده و نسبت به ديگر عوامل تاثير بيشتري داشته است.

Administrative divisions are a clear indication of the role played by states in managing the territorial space, which is being discussed in many disciplines, especially in geopolitics. By pursuing country-specific divisions and territorial targeting, governments pursue specific goals and, according to specific rules and regulations, apply their own management in territorial territory. In the process of changing the level of political-administrative units, there are several factors that make up one of the most important ones, such as population, size, culture and ethnicity, age, security, access, etc. However, in some cases, it can be seen that the existence of a series of political and geopolitical considerations or religious or religious characteristics imposes these criteria on the sidelines and alone plays a key role in promoting the level of division of the state. One of these cases in Iran is the conversion of Qom county to Qom province. This article explores why and how it is influenced by it. This research has been done by descriptive-analytical method and its data and data have been collected through library resources, electronics and referring to relevant documents. The results of the research showed that political and religious factor played a major role in promoting the political level of Qom and forming Qom province, and had a greater impact than other factors.