كليدواژه :
اخلال در جفتگيري , كرم سيب , فرمون جنسي , تله , خراسان رضوي
چكيده فارسي :
كرم سیبCydia pomonella یكی از آفات كلیدی سیب در استان خراسان رضوی است كه هر ساله خسارات فراوانی را به این محصول وارد میسازد. روشهای متعددی در دنیا به منظور كنترل كرم سیب و جلوگیری از ایجاد ضایعه و خسارت به محصول سیب مورد استفاده قرار گرفته است. در حال حاضر كنترل شیمیایی با استفاده از انواع حشرهكشها از جمله متداولترین روشهای مدیریت این آفت كلیدی در كشور محسوب میگردد. لارو كرم سیب زمستان را در پناهگاه خود و زیر پوست تنه درختان و زیر كلوخه¬ها می¬گذراند و همزمان با شكوفه كردن درختان سیب در اوایل بهار، لاروها تبدیل به شفیره می¬شوند. اولین پروانه¬ها، مصادف با ریختن آخرین گلبرگ¬های درختان سیب در طبیعت ظاهر می¬گردند. شب پره-های ماده پس از جفتگیری، شبانه تخمهای خود را روی برگهای نزدیك گلها و در نسلهای بعدی روی میوه یا دم میوه قرار میدهند. لاروهای جوان پس از مختصر تغذیه داخل میوه¬ها جوان می¬شوند و از گوشت میوه تغذیه می¬نمایند لاروهای كامل پس از تغذیه، میوه را ترك نموده و به پناهگاه خود رفته و شروع به تنیدن پیله می¬نمایند. حشرات نسل دوم در تابستان ظاهر میشوند. در این تحقیق، با هدف حذف سمپاشی علیه كرم سیب و به حداقل رساندن استفاده از تركیبات شیمیائی روی این محصول، میزان توانایی فرمونهای جنسی مصنوعی در كنترل كرم سیب بر اساس روش اخلال در جفتگیری در شهرستان قوچان مورد بررسی قرار گرفت و كارایی آن در مقایسه با روش شیمیایی در سال 1392 ارزیابی شد. آزمایش در قالب طرح بلوكهای كامل تصادفی در سه تیمار و 20 تكرار اجرا شد. تیمارها شامل اخلال در جفتگیری، اخلال در جفتگیری+ سمپاشی و سمپاشی طبق عرف محل بودند. تعداد 1000 عدد از محمل¬ها كه به صورت مفتول سیمی دو رشته‌ای تهیه شده بود در هر هكتار روی درختان نصب شد. فرمونها در ابتدای فصل و قبل از ظهور اولین پروانه¬های نر نصب شدند. نمونهگیری از حشرات بالغ كرم سیب با نصب 3 عدد تله چسبی دلتا صورت گرفت. 20 تا 25 روز بعد از شروع فعالیت هر نسل آفت، 25 میوه به صورت تصادفی از جهتها و ارتفاعهای مختلف به تفكیك سالم و آلوده یادداشت شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، بیشترین میزان صید در تله¬های مربوط به تیمار سمپاشی، با اختلاف معنی¬دار نسبت به دو تیمار دیگر مشاهده شد. اختلاف بین تیمارهای اعمال شده در هر دو صفت جمعیت كرم سیب و درصد میوههای آلوده معنیدار شد )01/0(p≤، بهطوریكه دو تیمار اخلال در جفتگیری و اخلال در جفتگیری+ سمپاشی هر دو به یك نسبت و با اختلاف معنیدار، نسبت به تیمار سمپاشی عرف، در كنترل جمعیت آفت و كاهش درصد میوههای آلوده موفقتر بودند. كمترین درصد آلودگی میوه مربوط به تیمارهای اخلال در جفتگیری و اخلال در جفتگیری+ سمپاشی عرف بود. بیشترین درصد آلودگی در تیمار سمپاشی عرف محل مشاهده شد كه نمایانگر كنترل ضعیفتر آفت در این تیمار می¬باشد. آفت دارای سه نقطه اوج پرواز بود. دو تیمار اخلال در جفتگیری و اخلال+ سمپاشی در طول فصل زراعی با اختلاف معنی¬داری نسبت به تیمار سمپاشی طبق عرف محل بهترین كنترل جمعیت آفت را داشتند. بر این اساس، تأثیر كنترلی فرمونهای نصب شده در نسلهای اول و دوم آفت مشهودتر بود و در نسل سوم، به دلیل عدم پایداری و كاهش تأثیر فرمون در محیط، میزان آلودگی، افزایش پیدا كرد.
چكيده لاتين :
Introduction: Codling moth, Cydia pomonella is one of the key pests of apple in Khorasan Razavi province which annually causes severe fruit damage to apple crop. There are several ways that are used to control and prevent injury to apple products in the world. The most successful and widespread use of pheromones has been in monitoring traps. Mating disruption method by pheromones takes place when enough artificial sources of pheromone are placed in the area that the chance of finding a female by a male is high. Mating, and laying viable eggs is reduced below the point where economically significant damage occurs. Large-scale mating disruption implementation trials have yielded significant reduction in pesticide use while keeping crop damage levels acceptably low. Mating disruption works best if large areas are treated with the pheromones. Currently, chemical control is the most common method of the pest control by using insecticides. In this research, with the goal of eliminating codling moth and minimizing the use of chemical compounds on the apple fruits, the ability of artificial sex pheromones in controlling the codling moth based on mating disruption method was investigated and compared with chemical control in Ghochan County, Khorasan-e-Razavi Province, Iran, in 2013.
Materials and Methods: The experiments were conducted in 20 replicates based on a CRB design. The treatments were mating disruption with pheromone dispensers mating disruption + chemical control and chemical control based on the local method. Adult moth was sampled using Delta traps with a sticky insert. 1000 pheromone, which is a two-strand wire rod was produced has been installed on trees per hectare. Pheromones were installed before the first appearance of male moths. 20 to 25 days after each pest generation, randomly 25 fruits were selected and recorded from different directions and heights base on healthy and infected fruits.
Results and Discussion: The mating disruption system against the moths that devastate the crops is a portion of the global crop protection policy. The greatest number of insects captured were recorded in spraying treatments which were significantly different compared to the other treatments. The difference between treatments was significant in codling moths population and the percentage of infected fruits (p≤0.01). The lowest percentage of infected fruit was in to mating disruption treatment and mating disruption treatments + custom spraying treatment. The highest rate of infected fruit was observed in conventional spraying treatment that represents this treatment had less power for controlling the pest. Mating disruption and mating disruption + chemical control had the most effect on reducing the pest population and number of infested fruits with a significant difference compared to the chemical control. Codling moth was peak flight with three points. Mating disruption treatment and the disturbing + spraying during the growing season had the best controling on the pest population compared to the conventional treatment. Mating disruption is the most effective method when the pest population densities are low to moderate level. It has also been identified as a pest control method in which the insect does not become resistant. Conventional pesticide based control methods kills insects directly, whereas the mating disruption method confuses male insects from accurately locating a mating partner, leading to the eventual collapse of the mating cycle. Mating disruption, due to the specificity of the sex pheromone of the insect species, has the benefit of only affecting the males of that species, while leaving other non-target species unaffected. This allows for targeted pest management, promoting the suppression of a single pest species, leaving the populations of beneficial insects (pollinators and natural enemies) intact.
Conclusion: Mating disruption method is considered to be the most environmentally friendly strategy in pest management and control. Pest management programs that use pheromones are generally thought to be most effective methods in controlling low to moderate levels of pest densities. The mating disruption method has a number of advantages such as uses possible in Integrated Pest Management (IPM) and in organic farming, no direct lethal effect on the pests, the method is not destructive, the targeted pest is maintained at a level which is harmless and allows biodiversity, the risk of resistance is low because the main components of the natural pheromone blend are present, strict preventive method, by interrupting the reproduction cycle of the pest before any damage is done, only one application of the dispensers is necessary at the beginning of the season, the method allows a reduction of the number of spray. In this research, suppressing the codling moth population during its first and second generation was effective by the pheromone treatment. In the third generation, however, this effect was reduced probably due to the loss of pheromone in the environment.
