بررسي برخي از خصوصيات اكولوژيكي گونه Salsola imbricata در منطقه طبس

Investigatهon of some ecological characteristic of Salsola imbricata in Tabas area

گونه‌هاي جنس سالسولا در ايران گسترش وسيعي در اقاليم خشك و نيمه‌خشك دارند. جهت بررسي امكان احياي اراضي شور با گونه Salsola imbricata اين تحقيق برخي از خصوصيات اكولوژيكي اين گونه را در منطقه طبس مورد ارزيابي قرار مي‌دهد. نمونه‌برداري از لايه‌هاي خاك مطابق روش استاندارد انجام و خصوصياتي نظير بافت، شوري، اسيديته، آهك، گچ، نسبت جذب سديم و ماده آلي اندازه‌گيري شد. شرايط اقليمي، بيومتري گونه، اثر تنش شوري بر جوانه‌زني و ميزان سديم و پتاسيم اندام‌هاي هوايي نيز اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد گونه مورد بررسي طالب خاك‌هاي سبك نظير لومي- شني داراي گچ و آهك نسبتاً زياد، pH كمي قليايي تا قليايي متوسط (7/8 تا 8) مي‌باشد. وجود درصد تاج پوشش بسيار كم حاكي از شرايط رطوبتي ضعيف و كمبود شديد مواد آلي در خاك‌ است. اقليم حاكم بر رويشگاه‌ گونه داراي بارندگي بسيار كم 84/9 mm، اختلاف دمايي زياد در فصول تابستان و زمستان و فصل خشك بسيار طولاني (12-10 ماه) است. درباره خصوصيات اقليمي تعداد روزهاي يخبندان در رويشگاه و شرايط تنش سرما كمتر مشهود مي‌باشد. بيشترين و كمترين درصد جوانه‌زني به‌ترتيب در تيمار شاهد و 22/8 گرم در ليتر به ميزان 65 و 22/5 درصد اندازه‌گيري شد. مقايسه ميزان سديم و پتاسيم در اندام هوايي دو گونه سالسولا نشان داد كه ميزان سديم به‌طور معني‌داري بيشتر از پتاسيم بود. نتايح اين تحقيق نشان داد كه اين گونه شور‌پسند بوده و بنابراين براي اصلاح خاك‌هاي با شوري 7 دسي زيمنس بر متر و قلياييت 18(meq/lit) پيشنهاد مي‌شود.

Distribution and establishment of plants are affected by genetic characteristics and environmental conditions. Salsola imbricata distributed in arid and semiarid area of Iran. This study investigated some ecological characteristics of Salsola imbricata in Tabas area. Edaphic characteristics of the species habitat such as texture, Ec, gypsum, lime, Na+, organic matter were investigated. Climatic and biometric characteristics of the habitat, the effects of salinity stress on germination and Na and K content of the stem were measured. The results showed all of species need soils texture of loamy-sand with high amounts of gypsum and lime and pH of alkaline. Due to low humidity and organic matter of the soil, density and coverage of studied plant was low. Rainfall in all habitats was low, average temperature between summer and winter was high and annual aridity was between 10 to 12 months. The number of days in freezing-point in habitat was low. The highest and lowest germination percentage in control and in salinity of 22.8 g Nacl was equal to 65 and 22.5 percent respectively. Results also showed the amount of Na was more than K in aerial parts of the species.