شناسايي گلسنگ هاي اطراف كارخانه مس سرچشمه و بررسي اثر آلاينده هاي حاصل از كارخانه بر پوشش و تراكم آن ها

Identification of lichens around Sarcheshme copper plant and investigation of the effect of pollutants from plant on their cover and density

زمينه و هدف: گاز SO2 و ساير گازهاي آلاينده اثرات منفي زيادي را بر محيط زيست تحميل مي كنند. به واسطه فعاليت كارخانه ذوب مس مجتمع سرچشمه در هر ساعت حجم بسيار زيادي گاز از دودكش كوره هاي انعكاسي و مبدل خارج مي شود كه SO2 به ترتيب 6/2 درصد و 8/4 درصد اين گازها را تشكيل مي دهد. اين مطالعه با هدف بررسي تاثير اين گازها بر فلور گلسنگي منطقه انجام شد. روش بررسي: بدين منظور نمونه هاي گلسنگي از 35 ايستگاه در فاصله 5 كيلومتري از دودكش ها و با توجه به نحوه پراكنش گاز SO2 در سه جهت اصلي جمع آوري و در همين حال ميزان پوشش و تراكم آنها نيز اندازه گيري شد. يافته ها: پس از شناسايي نمونه ها مشخص شد كه 25 تاكسون براي كرمان جديد هستند و براي اولين بار گزارش مي شوند. نتايج اندازه گيري و مقايسه تراكم و پوشش گلسنگ ها نشان داد در جهت شمال شرقي كه بيشترين آلودگي SO2 اندازه گيري شده است، پوشش و تراكم آنها نسبت به ساير جهات كمتر و پس از آن به ترتيب در جهات غرب و جنوب شرق ميزان تراكم و پوشش تحت تاثير قرار گرفته است. پوشش و تراكم در ايستگاه شاهد با شرايط اكولوژيكي مشابه اما با هواي غيرآلوده در مقايسه با ايستگاه هاي ديگر بسيار بيشتر بود نتيجه گيري: با توجه به نتايج به دست آمده مشخص گرديد ميزان تراكم و پوشش گلسنگ ها تحت تاثير آلاينده هاي محيطي قرار گرفته و به طور كلي ميتوان گفت كه در مناطقي با سطوح SO2 بالا گونه هاي گلسنگ كمتري يافت خواهند شد كه اين به دليل مرگ و مير و نابودي گونه هاي حساس مي باشد.

Background and Objective: SO2 and other pollutants have negative effects on the environment. Activity of Sarcheshme copper plant releases high amount of gases into the environment from reflective and converter furnaces per hour. These cases reflective and converter furnaces contain 2.6% and 4.8% SO2, respectively. This study was conducted to examine the impact of these gases on the lichen flora. Method: For this purpose, lichen samples from 35 stations on a 5 km radius around the furnaces and according to the pattern of SO2 dispersion in three main directions were collected and identified. Cover and density of lichens were also measured. Results: Identification of lichens showed that twenty five species and genera were new for Kerman and were reported for the first time. Results of measuring and comparing density and cover of lichens showed that in the north-east direction, where the highest SO2 pollution was measured, density and cover of lichens were less than other sites. The density and cover were affected in the west and south-east directions respectively. Density and cover in the control station with the similar ecological conditions but no pollution in the air were at higher level as compared to other stations. Conclusion: According to the results, it was determined that density and cover of lichens were affected by environmental pollutants. Generally it can be concluded tha lichen species in areas with high SO2 levels will be lower, due to the mortality and destruction of sensitive species.