كليدواژه :
اسيدفوليك , اسيدهيوميك , ضريب انحنا , ضريب يكنواختي , ميانگين وزني قطر , ميانگين هندسي قطر
چكيده فارسي :
ساختمان خاك و پايداري خاكدانه ها از ويژگي هاي فيزيكي خاك هستند كه به صورت مستقيم و غيرمستقيم بر ساير ويژگي هاي خاك و رشد گياه مؤثر مي باشند. اين ويژگي ها تحت تأثير عواملي مانند نوع و ميزان ماده آلي و شرايط رطوبتي خاك قرار مي گيرند. در يك پژوهش گلخانه اي به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار، اثر سطوح صفر، 0/05%، 0/5% و 5 درصد اسيدهاي آلي و تعداد 1، 4، 8 و 12 چرخه 10 روزه تر و خشكي بر پايداري و توزيع اندازه خاكدانه ها در يك خاك آهكي بررسي شد. ميانگين وزني قطر خاكدانه ها با اعمال چهار چرخه تر و خشك شدن در مقايسه با شاهد به طور معني داري (22 درصد) افزايش يافت درحاليكه ميانگين هندسي قطر خاكدانهها با اعمال 8 و 12 چرخه تر و خشكي به طور معني داري به ميزان 5 درصد افزايش يافت. اعمال 4، 8 و 12چرخه تر و خشكي سبب كاهش معني دار D10 و اعمال 8 و 12 چرخه تر و خشكي سبب كاهش D25، D30، D50، D60 و D75 منحني توزيع اندازه خاكدانه ها شد. ضريب يكنواختي منحني توزيع اندازه خاكدانه ها با اعمال 4، 8 و 12 چرخه تر و خشكي به طور معني داري به ترتيب به ميزان 13، 15 و 11 درصد افزايش يافت درحاليكه ضريب انحناي منحني توزيع اندازه خاكدانه ها با كاربرد 0/05 درصد اسيدهاي آلي به طور معني داري به ميزان 6 درصد كاهش يافت. به طوركلي تر و خشك شدن سبب كاهش برخي شاخص هاي توزيع اندازه خاكدانه ها شد. درحاليكه اسيدهاي آلي اثر مثبت معني داري بر پايداري خاكدانه ها نداشته و نتوانستند از تأثير منفي چرخه هاي تر و خشكي بكاهند. هرچند انتظار مي رفت كاربرد آنها در مناطقي كه خاك در معرض تر و خشكي متوالي است بتواند از اثرات مخرب آن بر ساختمان و پايداري خاكدانه ها و درنتيجه فرسايشهاي آبي و بادي و پيامدهاي منفي ناشي از آنها بكاهد. بنابراين پيشنهاد ميشود آزمايش در خاك هاي مختلف و با كاربرد مقادير بيشتر از اسيدهاي آلي مختلف انجام شود.
چكيده لاتين :
Soil structure and aggregate stability are physical characteristics that directly and/or indirectly affect the other soil properties and growth of plants. These soil attributes are influenced by factors such as the type and amount of organic matter and soil water conditions. The effects of 0, 0.05%, 0.5%, and 5% organic acid and 1, 4, 8, and 12 wetting-drying (W-D) cycles of 10 days on the soil aggregate stability and size distribution were evaluated in a factorial experiment arranged in a completely randomized design with three replications. Mean weight diameters (MWD) of aggregates increased significantly (by 22%) as compared to the control when 4 cycles of W-D were applied, whereas geometric mean diameter (GMD) of aggregates was decreased by 27% and 23%, respectively, when 8 and 12 cycles of W-D were applied. Application of 4, 8, and 12 W-D cycles resulted in a significant decrease in D10, and application of 8 and 12 W-D cycles decreased D25, D30, D50, D60, and D75, significantly. The uniformity coefficient of the aggregate size distribution curve increased by 13%, 15%, and 11% when, respectively, 4, 8, and 12 W-D cycles were applied. Also, the curvature coefficient of the aggregate size distribution curve decreased by 6% in response to application of 0.05% organic acids. In general, W-D cycles decreased some indices of aggregate size distribution, while organic acids had no significant effect on aggregate stability. Organic acids could mitigate the adverse effects of W-D cycles. Therefore, their application in the regions with W-D cycles is recommended to reduce the adverse effects of wetting-drying process on the soil structure and aggregate stability, and the negative results of the consequent water and wind erosions.
