امتيازات بي بديل احكام اسلامي از منظر علامه طباطبائي

The Unique Distinction of Islamic Laws from the Viewpoint of Allameh Tabatabaei

شيوع انديشه هاي اومانيستي و سكولار همراه با پيشرفت هاي علمي و توسعه جوامع بشري، موجب شده است كه عده اي، از بلوغ كامل و خودبنيادي انسان دم بزنند و در عرصه هاي مختلف زندگي، از جمله عرصه قانون گذاري انسان را بي نياز از قوانين الهي بپندارند. به نظر مي رسد، اين نوع نگاه اولاً، ناشي از جهالت بشر مدرن نسبت به حقيقت رباني انسان، احتياجات واقعي و آغاز و فرجام او و ثانيا، ناشي از بدبيني نسبت به دين و قوانين ديني است. ازاين رو، اگر هويت رباني انسان و امتيازات بي بديل قوانين اسلامي، به صورت عقلي و منطقي تبيين گردد، جاودانگي اين قوانين و ضرورت التزام بشر به آنها نيز اثبات خواهد شد. در اين مقاله با استفاده از روش توصيفي ـ تحليلي، سعي شده است امتيازات بي بديل قوانين اسلامي از منظر علامه طباطبائي، كه از اسلام شناسان كم نظير معاصر است، تبيين گردد. علامه كوشيده است از طريق تبيين اين امتيازات، جاودانگي قوانين اسلامي و ضرورت التزام به آنها را، به صورت برهاني و منطقي تبيين نمايد. مهم ترين امتياز بي بديل قوانين اسلامي اين است كه واضع آنها، كامل مطلق و منزه از هرگونه عجز و اغراض شخصي است. چنان كه مجريان و مفسران اين قوانين نيز از ويژگي ها و شرايط بي بديل برخوردارند. خداوند متعال، با شناخت همه جانبه اي كه از نيازمندي هاي حقيقي انسان و آغاز و انجام وي دارد، جامع ترين و متقن ترين قوانين را براي رسيدن انسان به سعادت حقيقي تشريع فرموده است. توجه به پويايي و اقتضائات زماني و مكاني، در عين پافشاري بر اصول ثابت، توجه جدي به احكام ولايي و حكومتي، برقراري تعادل ميان نيازهاي مادي و معنوي از مهم ترين مولفه هاي جامعيت و اتقان قوانين اسلامي به شمار مي روند.

Humanist and secularist way of thinking as well as the scientific improvements and the development of human societies have caused some people to talk about full maturity and self-centeredness of human. They consider human self-contained in various aspects of life, such as legislation. This way of thinking is primarily due to the modern human`s ignorance in relation to the divine reality of himself, real needs and his beginning and end, and secondary it is originated form the pessimistic view of human to religion and its principles. Accordingly, if the divine identity of human and unique features of the Islamic principles are rationally and thoughtfully analyzed, the immortality of these principles and human`s commitment to them will be proved. Using a descriptive-analytical method, this paper tries to analyze the unique features of the Islamic principles from the viewpoint of Allameh Tabatabaei. Using reason and logic, Allameh has attempted to analyze the immortality of the Islamic principles and human`s commitment to them through clarifying the unique features of the principles. The most important feature of the Islamic principles is that they are clear, perfect and free from any malfunctioning and personal intentions, in a way that the executors and the interpreters of these principles are unique and faultless. Having a comprehensive recognition of human`s needs and his beginning and end, Allah has allocated the most comprehensive and absolute principles for human to be prosperous. The most important components of the comprehensiveness and stability of the Islamic principles include: paying attention to the dynamism and time and place appropriateness while emphasizing on the firm principles, serious attention to the laws concerning guardianship and governmental laws, making a balance between material and spiritual needs.