ارايه مدل موفقيت سيستم ذخيره و انتقال تصاوير پزشكي با رويكرد مدل‌يابي معادلات ساختاري

Modeling of the Success of Picture Archiving and Communication Systems in Medicine Using Structural Equation Modeling Approach

مقدمه: در دسترس بودن سيستم ذخيره و انتقال تصاوير پزشكي PACS )system communication and archiving Picture( در دو دهه گذشته موجب انقلاب در عملكرد راديولوژي و در نهايت، افزايش بازدهي راديولوژي و پزشكي شده است. به منظور پيادهسازي موفق PACS، شناخت عوامل مهم موفقيت و شكست آن ضروري به نظر ميرسد. مطالعه حاضر با هدف تعيين عوامل موثر بر موفقيت PACS در بيمارستانهاي آموزشي دانشگاه علوم پزشكي شيراز با رويكرد مدليابي معادلات ساختاري انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش توصيفي از نوع همبستگي بود كه در سال 1393 به روش مقطعي انجام شد. جامعه پژوهش شامل كاربران PACS )پزشكان و كارشناسان راديولوژي( در بيمارستانهاي فقيهي و نمازي شيراز بود. يك نمونه 250 نفري منطبق بر جامعه به شيوه نمونهگيري تصادفي طبقهاي انتخاب شدند. ابزار جمعآوري دادهها، پرسشنامهاي بود كه روايي آن با استفاده از تحليل عاملي تاييدي و پايايي آن از طريق ضريب alpha Cronbach?s )84/ 0( مورد بررسي قرار گرفت. دادهها با استفاده از روش آمار توصيفي در نرمافزار SPSS و با بهرهگيري از تكنيك مدلسازي معادلات ساختاري در نرمافزار LISREL تجزيه و تحليل گرديد. يافتهها: بر اساس يافتههاي مدل مفهومي پيشنهادي، موفقيت سيستم PACS دانشگاه علوم پزشكي شيراز به لحاظ تحليل عاملهاي تشكيل دهنده آن برازش مناسبي داشت. تحليل فرضيات پژوهش نشان داد كه از بين 16 فرضيه موجود در پژوهش، 11 فرضيه تاييد و 5 فرضيه رد شد. عاملهاي عملكرد فردي، عملكرد سازماني و درك سودمندي از سيستم به ترتيب بيشترين تاثير بر وابستگي به PACS را داشت. نتيجهگيري: طراحي و ارزيابي سيستمهاي اطلاعات سلامت بر اساس مدلهاي استاندارد و شناخته شده به منظور برخورداري از سيستمها و اطلاعات باكيفيت و رضايتمندي كاربران، ضروري به نظر ميرسد. نتايج پژوهش مرجع مناسبي براي موسسات مراقبت بهداشتي، شركتهاي ارايه دهنده خدمات سيستمهاي اطلاعاتي و توسعه دهندگان سيستمهاي اطلاعاتي به منظور ارزيابي و بهبود كيفيت، كاربردپذيري و اثربخشي سيستمها ميباشد

Introduction: Picture Archiving and communication system (PACS) has caused a revolution in radiology performance and has increased efficiency in medicine and radiology. Identifying the important factors influencing the success and failure of PACS is necessary to ensure its successful implementation. This study aimed to determine the success factors of PACS using structural equation modeling approach in educational hospitals of Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran. Methods: This cross-sectional, descriptive-correlational study was conducted in 2014. The study population consisted of PACS users (general practitioners, specialists, residents, and radiology experts) in Faghihi and Nemazi Hospitals of Shiraz. The subjects consisted of 250 PACS users, who were selected using stratified random sampling. A questionnaire was used to collect data; its validity was confirmed using confirmatory factor analysis and its reliability was measured using Cronbachʹs alpha (? = 0.84). Data were analyzed using descriptive statistical methods in SPSS and structural equations modeling technique in LISREL software. Results: Findings showed that the proposed conceptual model for success of PACS in Shiraz University of Medical Sciences has an appropriate fitness in terms of analysis of the constitutive factors. Hypothesis analysis using structural equation modeling showed that 11 hypotheses out of 16 were confirmed and 5 hypotheses w refuted. Factors of individual performance, organizational performance, and perceived usefulness of the system had the greatest impact on the dependence on PACS, respectively. Conclusion: Designing and evaluating health information systems based on standard and well-known models is necessary in order to have quality information, quality systems, and satisfied users. Findings of this study can be a good reference for health care institutions, companies which provide information system services, and information system developers in order to evaluate and promote the quality, usability, and effectiveness of these systems.