پديد آورندگان :
محمدزاده، فاطمه دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي و كويرشناسي , اختصاصي، محمدرضا دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي و كويرشناسي , حسيني، زين العابدين دانشگاه يزد - دانشكده منابع طبيعي و كويرشناسي
كليدواژه :
آيخوان , تيپ كلروره , سازند كواترنري , نرم افزار Chemistry , نقشه زمين شناسي
چكيده فارسي :
كي از منابع مهم تأمين آب در بيشتر نقاط ايران سفره‌هاي آب زيرزميني است كه در دهه‌هاي اخير تحت تأثير عوامل مختلف طبيعي و انساني قرار گرفته است. از جمله عوامل طبيعي مي‌توان به جنس زمين و سازندهاي زمين‌شناسي در هر منطقه اشاره كرد. در اين پژوهش، بررسي كيفي منابع آب زيرزميني و ارتباط آن‌ها با سازندهاي زمين‌شناسي مدنظر قرار گرفت. به اين منظور، ابتدا با استفاده از نقشه زمين‌شناسي منطقه، سازندهاي زمين‌شناسي استخراج شد. سپس، داده‌هاي كيفي 76 چاه بهره‌برداري و سه چاه شاهد، به‌منظور تعيين تيپ آب منطقه وارد نرم‌افزار Chemistry شد. در ادامه سازندها با توجه به توان توليد تيپ آن‌ها و اثر انحلالي‌شان (كيفيت)، طبقه‌بندي شد؛ در مرحله بعد، بافرهايي به فواصل يك، سه، پنج، هفت و 10 كيلومتري در اطراف چاه‌ها ايجاد و لايه‌هاي آن با نقشه‌هاي زمين‌شناسي قطع داده شد. نتايج به‌دست آمده با استفاده از آزمون t-test نشان داد كه با احتمال 95 درصد، در فواصل يك، سه، پنج و هفت كيلومتري از چاه‌ها، درصد تأثير سازندها بر چاه‌هاي بهره‌برداري، معني‌دار است، اما در فاصله 10 كيلومتري و با افزايش فاصله، اين تأثير كمتر شده و تأثير معني‌داري به اين دليل وجود ندارد، اما تأثير مجموع سازندهاي غيركواترنري بر چاه‌ها افزايش مي‌يابد. نتايج حاصل از منطق بولين نيز نشان داد كه سازند (Qt2) در فواصل نزديك به چاه‌ها بيشترين گسترش را دارند كه شامل مخروط افكنه‌ها و رسوبات آبرفتي جوان است و محل اصلي تغذيه آبخوان‌ها مي‌باشند. اما هرچه فاصله از چاه‌ها افزايش مي‌يابد، تأثير سازندهاي غيركواترنري از جمله آهك كرتاسه و سنگ‌هاي باتوليتي (آتشفشاني) كه به‌ترتيب داراي توان توليد تيپ آبي كلروره و كربناته را دارند، افزوده مي‌شود.
چكيده لاتين :
Underground aquifers are one of the main sources of water supply in most parts ofIranwhich are affected by natural and manmade factors in recent decades. Land and geological formations are from the natural factors in any region. In this study, the investigation of the quality of groundwater resources and their correlation with geology formations were considered. For this purpose, using the geological map of the area geological formations were extracted. Then, to determine the water brigade, the qualitative data of 76 operation wells and three control operation wells, were entered in the Chemistry software. Next, formations were classified according to the type of production and the effects of their dissolution (quality); in the next step, buffers in intervals of one, three, five, seven and 10 km were created around wells and their layers were overlaid with geological maps. The t-test results showed that at 95%, at one, three, five and seven km from the wells, the impact of formations is significant on operation wells, but, at a distance of 10 km and with increasing distance, this effect was less and significant effect there is not in this respect, but, their total impact of non-quaternary formations increases on the wells. Also, the results from Boulian logic showed that that formation (Qt2) has the most spreading near the wells, including alluvial fans and young alluvial sediments which are the original location for feeding aquifers. But, by increasing the distance from the wells, the impact of non-quaternary formations like Cretaceous limestone and Batholith rocks (volcanic) that have the ability to produce water Brigade of sodium chloride and carbonate increases.
