اولويت بندي روش هاي دفع زباله با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي AHP

Prioritization of Waste Disposal Methods using Analytical Hierarchy Process

زمينه و هدف: افزايش ميزان زباله هاي شهري كه بخش عمده آن را زباله هاي خانگي و به عبارت ديگر مواد زيست تخريب پذير تشكيل مي دهند هر ساله تنگنا هاي جدي و بيشتري را در انتخاب سيستم مطلوب دفع زباله به وجود مي آورد. با توجه به اينكه تصميم گيري در مورد انتخاب روش هاي دفع زباله با عدم قطعيت در برخي زمينه ها، ملاحظات چندگانه و مجموعه داده هاي غير جامع همراه مي باشد به يك روش كارآمد براي رسيدن به تصميمات بهتر نياز خواهد بود. روش بررسي: در اين مطالعه روش تحليل سلسله مراتبي به منظور ارزيابي و اولويت بندي روش هاي دفع زباله استفاده شده است. روش هاي مورد نظر براي اولويت بندي شامل توليد كمپوست، سوزاندن و تفكيك و دفن بهداشتي زباله هاي شهري٬ و معيارهاي مد نظر براي ارزيابي گزينه ها شامل تركيب زباله، مسائل زيست محيطي و هزينه ها مي باشد. يافته ها: با توجه به اطلاعات گردآوري شده و تحليل صورت گرفته در بين معيار هاي مد نظر مسائل زيست محيطي با ارزش نسبي 0/778 داراي بيشترين اهميت بودند. در نهايت روش تفكيك و دفن بهداشتي زباله ها با ارزش مطلق 0/444 به عنوان بهترين گزينه انتخاب شد و به ترتيب روش هاي توليد كمپوست و سوزاندن در رتبه هاي بعدي قرار گرفتند. ميزان ناسازگاري براي تمامي مقايسات برابر 0/1 بود كه ميزان قابل قبولي مي باشد. نتيجه گيري: با توجه به اختلاف كم ارزش هاي نهايي بدست آمده براي دو روش تفكيك و دفن بهداشتي و توليد كمپوست مي بايست هر دو روش مورد توجه قرار گرفته و مطالعات تكميلي صورت بگيرد. نتايج حاصل از تحقيقات انجام شده در مورد تركيب زباله در مناطق مختلف كشور يافته هاي اين مطالعه را مورد تاييد قرار مي دهد.

Background and Objective: Increase of municipal waste which mainly consists of domestic waste and, in other words, environmentaly biodegradable materilas, pose serious challenges to the selection of efficient disposal methods every year. Lack of comprehensive data set as well as uncertainty in some cases make decision making on waste disposal method selection more complicated and requires a more efficient waste treatment system. Method: In this study, the hierarchical analysis process was used to assess and prioritize waste disposal methods. Considered methods were: composting, incineration, segregation and sanitary landfilling of urban waste. The criteria for evaluation of options included: waste synthesis, environmental issues and costs. Results: According to the results obtained from analysis of collected information, environmental issues with the relative value of 0.778 were the most important criterion to be considered. Finally, the waste segregation and sanitary landfilling with the absolute value of 0.444 proved to be the best option. Compost production and incineration methods were ranked next, respectively. The inconsistency rate for all comparisons was 0.1 which is considered acceptable. Conclusion: Considering the small difference between the final values obtained for sanitary landfill and compost production methods, both should be studied more closely. The studies on waste synthesis in different parts of the country confirm the findings of this study.