نقش جاده‌هاي جنگلي در زادآوري گونه‌هاي درختي (مطالعه موردي: طرح‌هاي جنگلداري ليره سر، گلندرود و مكارود)

Effect of Forest Roads on Biodiversity Regeneration of Tree Species

زمينه و هدف: هدف اصلي از مديريت منابع طبيعي، استمرار توليد و پاسخ گويي به نياز انسان به همراه حفظ تنوع زيستي و تداوم زادآوري در اكوسيستم ­­هاي طبيعي است. زادآوري طبيعي از مهمترين عوامل مؤثر بر بقا و پايداري جنگل­هاي طبيعي تلقي مي­ شود. روش بررسي: اين تحقيق با هدف بررسي تنوع زادآوري طبيعي گونه­ هاي چوبي از حاشيه جاده­ها به سمت بخش ­هاي داخلي آن در سه عرصه مختلف و در جاده ­هاي آسفالته و خاكي مي­ پردازد. بصورت انتخابي شرايط مشابه از نقطه نظر شرايط توپوگرافي، شيب و جهت مشخص شد و در هر طرف جاده از ميكروپلات­ هاي 2×2 متر براي اندازه­ گيري تنوع زيستي و تركيب زادآوري استفاده شد. يافته ها: نتايج اين بررسي نشان داد كه شاخص ­هاي تنوع زادآوري در بالا و پايين جاده­هاي آسفالته و خاكي و در سه منطقه مورد بررسي تفاوت معني­ داري نشان نداند و تنها عامل اثرگذار موقعيت است كه با فاصله از جاده­ هاي آسفالته و خاكي تنوع زادآوري كاهش مي­يابد. همچنين گونه ­هاي نورپسند همانند Quercus castaneifolia Diospyros lotus L C.A.M.Browics & Menitsky Alnus subcordata (L) Gaertn و در كنار جاده ­ها به نسبت فاصله از جاده ­ها بيشتر مستقر مي­شوند. نتيجه گيري: بطور كلّي در اين تحقيق در جاده­ هاي آسفالته، ميزان تنوع زادآوري و غنا به ميزان اندكي بيشتر از جاده ­هاي خاكي بود.

Background and Objective: The main purpose of natural resources management is protecting the biological variety and continuance of regeneration in the natural ecosystems. Natural regeneration is one of the most important factors in the survival and resistance of natural forests. Method: This study investigates the effects of forest roads on the changes of natural regeneration variety of wooden species from edges of forest roads towards their inner parts in three areas and two different paved and un-paved roads. Randomly, the similar conditions were identified according to topography, slope and direction. On the two sides of road, 2m×2m microplots were used for measuring differences and plants structures. Results: This study indicates that characters of different climates do not have significant difference in the up and down of road and in these three ereas. The only effective factor is condition which decreases when distance from road increases. Some light demanding spices, such as Quercus castaneifolia C.A.M.Browics Alnus subcordata (L), Gaertn & Menitsky and Diospyros lotus L., grow at the side of the roads. Conclusion: Generally, the rate of regeneration diversity and richness were higher at the sides of paved roads than at sides of un-paved roads.