نقد حجيت ادله حرمان زوجين از حق قصاص در آراي فقهي و قوانين موضوعه

Critique of the Authenticity of the Evidences on Couple’s Deprivation from the Right to Qiṣāṣ in Jurisprudential Texts and Statutes

حق قصاص با ورثه متوفی است؛ یعنی كسانی كه وارث قانونی مقتول محسوب می‌شوند اصل این است كه: «هر كس از اموال متوفی ارث می‌برد، از حق قصاص هم ارث می‌برد.» با وجود این بر اصل فوق استثنایی وارد شده و آن اینكه زوج و زوجه از قصاص ارث نمی‌برند. ماده (351) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نیز بر این مطلب دلالت دارد. عمده دلیلی كه بر این مطلب ذكر شده اجماع فقها است، در این مقاله بر آنیم با بررسی این دلیل و دلایل دیگر كه در این زمینه وارد شده، به اثبات این امر بپردازیم كه این دلایل برای محرومیت زوجین از حق قصاص و استثناء زوجین از اصل مذكور كفایت نمی‌كنند، بلكه باید در مورد زوجین نیز مثل سایر ورثه قائل شد به اینكه، آن‌ها نیز حق استیفای قصاص را دارند.

Right to qiṣāṣ belongs to the heirs of the deceased, that is to those who are regarded as the legal heir of the murdered and the principle is: “Whoever inherits the property of the deceased, inherits the right to qiṣāṣ, too.” Nevertheless, there is an exception to the above law, i.e., the husband and the wife do not inherit qiṣāṣ. Article 351 of Islamic penal code ratified in 1392 sh. denotes this issue. The main reason that is mentioned for it is the jurists’ consensus. In this article, by examining this reason and other reasons brought up in this respect, we intend to prove that these reasons are not sufficient for deprivation of the right to qiṣāṣ and the exception of the couple from the above principle; rather, the couples must be maintained to enjoy the right to vindicate the right to qiṣāṣ, just as other inheritors do.