بررسي صبغه عرفاني مناجات هاي شهداي دفاع مقدس

An Investigation of the Mystical Color of Holy Defense Martyrs

حوادث و رويدادهاي بزرگ، انقلاب ها و جنگ ها، با تاثيري عميق و گسترده در تاريخ جوامع انساني، فرهنگ و ادبيات و هنر تازهاي را به همراه ميآورد. هشت سال جنگ عراق عليه ايران نيزكه ناخواسته به فاصله كوتاهي پس از انقلاب به كشور ما تحميل شد، منجر به شكل گيري نوع خاصي از ادبيات به نام ادبيات دفاع مقدس شده كه تفاوت عمدهاش با ادبيات جنگ در دنيا، معنويت نهفته در آن است. در آن برهه از زمان كه به دوران دفاع مقدس مشهور شد، رزمندگان با نوشتن يادداشتهاي روزانه، وصيتنامه، دستنوشته، نامه، مناجات و دلنوشته آثاري را خلق كردند كه از بسياري جهات قابل بررسي است. پژوهش حاضر از نوع مستند به شيوه تحليل محتوا به بررسي و تحليل مناجات هاي شهدا با محوريت وصيتنامه شهداي استان فارس پرداخته و در پي آنست كه مشخص كند عواطف حاكم بر مناجات هاي شهدا كدام است و كدام يك از مفاهيم عرفاني در اين مناجات ها مطرح شده است. مناجات هاي مورد بررسي در دو دسته مناجات هاي بدون درخواست (راز و نيازهاي عاشقانه) و مناجات هاي داراي درخواست دسته بندي شدهاند. رسيدن به مقام والاي شهادت، مهمترين و بيشترين درخواست شهدا بوده و پس از آن پناه بردن از شر دنيا و نفس اماره به خداوند، طلب آمرزش گناهان كبيره و صغيره، هدايت و طلب پيروزي در جايگاه هاي بعدي قرار گرفته است.

Having deep impressions on human history, great events like revolutions and wars bring about a new culture and literature. The imposed war, begun shortly after the Islamic Revolution, resulted in a literature called Holly Defense Literature whose principal distinction from war literature lies in its spirituality. During those years known as Holy Defense era, the warriors used to write down their diaries, wills, daily records, letters, and prayers creating works which are worth evaluation. The present documentary study analyzes the prayers of the martyrs focusing on the wills of martyrs of the Fars province, and tries to determine the emotions most prevailing the prayers and the mystical concepts mentioned in them. The prayers are divided into requesting and non-requesting (romantic prayers). Attaining the high state of martyrdom ranks above all other desires, while taking refuge to God from the superego and vices, asking for remission of deadly and venial sins, and asking for guidance and victory follow.