بررسي ماهيت و كاركرد قيمت‌ها در چرخه‌هاي مرئي و غيرمرئي توليد محصولات در جداول پولي و فيزيكي : تجربه آلمان

The Nature and Function of Prices in the Visible and Invisible Production Process of Products in the Monetary and Physical Tables: The Case Study of Germany’s Tables

در حيطه تركيبي اقتصاد و محيط زيست، فرآيند توليد كالاها و خدمات در اقتصاد پولي و فيزيكي حاوي سه چرخه بهم پيوسته است. چرخه اوليه (منابع طبيعي)، چرخه ثانويه (كالاها و خدمات واسطه‌اي - نهايي) و چرخه پاياني (سرريزها، پسماندها و يا ضايعات به طبيعت) است. جدول داده- ستانده پولي (MIOT) فقط فرآيند توليد كالاها و خدمات (واسطه‌اي- نهايي) را به‌صورت مرئي نظام‌مند مي‌كند و داده‌هاي آن به‌صورت همزمان مقدار - قيمت است. قيمت هم از نوع قيمت معمولي، واحد، همگن و مثبت براي يك دوره حسابداري (معمولاً يك ساله) است. فعاليت‌هاي دو چرخه ديگر از منظر نظام‌هاي حسابداري كلان (حساب‌هاي ملي)، ارزشي (پولي) و بخشي (MIOT) موجود، برونزا و داده‌هاي آن به‌صورت همزمان مقدار با قيمت صفر، عملاً خارج از حيطه آن‌ها قرار مي‌گيرند و بدين ترتيب چرخه‌هاي نامرئي به‌شمار مي‌روند. براي رفع اين نقيصه در اواخر قرن بيستم، جداول داده - ستانده فيزيكي (PIOT) توسط بعضي از كشورهاي اتحاديه اروپا طراحي گرديد. جداول مذكور هر سه چرخه را به‌صورت مرئي مورد توجه قرار مي‌دهند و داده‌هاي آن به‌صورت فيزيكي (تن) و فاقد قيمت هستند. در قرن بيست و يكم، جداول MIOT و PIOT دو سؤال چالش برانگيز را پيش روي تحليل‌گران اقتصاد داده - ستانده قرار داده­اند: يك- كدام يك از دو جدول، قابليت بيشتري در تبيين ماهيت فيزيكي اقتصاد - محيط زيست و توسعه پايدار دارد؟ دو- آيا همانند پايه نظري MIOT، مي‌توان PIOT را الگوسازي نمود؟ در پاسخ به دو سؤال فوق، پژوهش‌هاي انجام گرفته در پانزده سال اخير را مي‌توان به سه گروه طبقه‌بندي نمود. گروهي از پژوهشگران با منظور كردن ضايعات همانند ساير محصولات، مشاهده مي‌كنند كه الگوي PIOT نسبت به الگوي MIOT، تصوير واقع بينانه‌تري را از ماهيت فيزيكي ساختار تركيبي اقتصاد - محيط زيست، در ارتباط با توسعه پايدار به‌دست مي‌دهد. گروه ديگر با منظور كردن ضايعات به‌عنوان نهاده اوليه و با علامت منفي مشاهدات گروه اول را مورد ترديد قرار مي‌دهند. گروه سوم تفاوت مشاهدات دو گروه فوق را در نحوه منظوركردن ضايعات (به‌عنوان ستانده و يا نهاده) نمي‌دانند، بلكه منشاء اين تفاوت­ها را در ماهيت و كاركرد قيمت‌ها در چرخه‌هاي مرئي و غيرمرئي توليد بين جداولMIOT و PIOT جستجو مي‌كنند. مشاهدات گروه سوم دو نكته اساسي را ناديده مي‌گيرند: يك- به‌كارگيري نوع قيمت (قيمت ضمني، واحد و همگن و يا ماتريس قيمت ضمني) در تبديل PIOT به MIOT و دو- حفظ تراز PIOT تبديل شده به MIOT. در اين مقاله با استفاده از جداول فيزيكي و پولي سال 1990 آلمان نشان مي‌دهيم كه اولاً به‌كارگيري قيمت ضمني واحد و همگن توليد بخش‌ها كه به روش تعديل مضاعف و يا روش تعديل يك سويه معروف است، در تبديل PIOT به MIOT ناتوان است و ثانياً به‌كارگيري ماتريس قيمت ضمني در تبديلPIOT به MIOT در صورتي امكان‌پذير است كه فرض شود ضابعات داراي مقدار با قيمت صفر هستند.

In the combined domain of economy and environment, the process of production of goods and services contain three intertwined cycles: primary cycle (natural resources), secondary cycle (intermediate and final goods and services) and the end cycle (overflows, wastes or waste disposal to the environment). The Monetary Input - Output Table (MIOT) organizes only the visible production process of goods and services and data are in terms of price - quantity simultaneously. Prices in MIOT are ordinary, homogeneous and positive for an accounting period. The other two cycles are exogenous with zero prices. As they are outside of the accounting system, we call them invisible cycles. In order to remove this limitation, the Physical Input - Output Table (PIOT) has been designed by some of European countries at the end of 20th Century. This table considers simultaneously all the three cycles in the visible manner. The data are of physical in nature (in tons) without prices and mass unit instead of value unit is used. The design of the PIOT parallel to the MIOT is triggered by two major questions among the analysts in the 21th Century. Firstly, which one of the two tables can reveal the interworen physical nature of economic-environment and sustainable development? Secondly, analogous to the basic theory of MIOT, is it possible to model the PIOT? With respect to the questions posed, the existing literature in the past fifteen years are classified into three groups: The empirical evidences of the first group show that as compared to the MIOT, the PIOT has more potentiality in revealing the physical nature of the combined economic-environment in relation to the sustainable development. This finding is questioned by the second group. The third group has cast doubts to the pros and cons of the treatment of waste as input or output and suggest that the differences are not in the treatment of waste as an input or output. According to them, the root of the differences lies in the nature and the function of prices in both the MIOT and PIOT. The third group overshadows two points: One is that they have not identified the use of the different types of prices like; implicit, unit and homogeneous or implicit matrix prices in converting PIOT to MIOT. Second is that they have not discussed the issue of the balancing of the converted PIOT to MIOT. Based on the 1990 PIOT and MIOT of Germany, we demonstrate first of all that the double deflation method cannot convert the PIOT into MIOT and secondly, use of the implicit matrix price under the assumption of the zero price of waste can convert the PIOT into the MIOT.