بررسي فرضيه شناخت بنياد نوآوري بهينه در «شعري براي جنگ» قيصر امين‌پور

A Study of the Optimal Innovation Hypothesis in "a Poem for the War" from Qeisar Aminpur

فرضیه نوآوری بهینه كه در زبان­شناسی شناختی مطرح‌شده است بر این فرض است كه محركی كه تا حدودی جدید است و البته مقداری آشنایی نیز در آن وجود دارد، بیشـترین لذت هـنری را منـتقل می­كند. این فرضیه شبیه به هنجارگریزی و برجسته­سازی در ادبیات است و بر اساس آن، این تحقیق به بررسی این فرضیه می­پردازد كه لذت ادبی در عبارات هنجارگریز شعر قیصر امین­پور به‌دلیل نوآوری همراه باكمی آشنایی در این عبارات است و نه به‌دلیل نوآوری محض. به نظر می­رسد تاكنون در زبان فارسی، محققی از دیدگاه این فرضیه به بررسی آثار ادبی نپرداخته باشد و بنابراین، برای اولین بار محقق به بررسی این فرضیه در شعر «شعری برای جنگ» از قیصر امین­پور پرداخت. عبارات هنجارگریز «شعری برای جنگ» بر اساس الگوی لیچ استخراج شد و روایی آن به‌صورت صوری و محتوایی مورد تأیید دو كارشناس ادبیات فارسی قرار گرفت. سپس پرسشنامه­هایی تهیه شد و از شركت­كنندگان خواسته شد میزان آشنایی با این عبارات را روی محور مشخص كنند. نتایج توسط آزمون آماری «تی» بررسی شد و این نتیجه حاصل شد كه عبارات هنجارگریز شعر مذكور، كاملاً نو نیستند و میزانی آشنایی در آن‌ها وجود دارد و فرضیه مورد تأیید قرار گرفت.

According to optimal innovation hypothesis, pleasure hinges on recognizing the familiar in the novel. This is like deviation and foregrounding in the literature and language. This research is to test the hypothesis that pleasure in "a Poem for the War" by Qeisar Aminpur is due to innovation and familiarity not mere innovation. First, deviated samples of this poem were extracted according to Leachʹs template and two Persian literature experts adjusted reliability in form and content. Then, using questionnaires, the participants were asked to rate the familiarity of each expression on a 1-7 familiarity scale. The results showed that deviated expressions in the mentioned poem are not fully innovative and have some shades of familiarity. Therefore, the hypothesis was adjusted.