بررسي عوامل موثر بر مهاجرت هاي تحصيلي و شغلي زنان جوان ايراني در دوره 90-1385

A Study on Factors Influencing Educational and Occupational Migration of Iranian Young Women during 2006-2011

جنسيت، يكي از مهمترين بسترهاي اجتماعي مهاجرت محسوب مي‏شود. تا چند دهه اخير مهاجرت بيشتر پديده‏اي مردانه قلمداد مي شد، حال آنكه امروزه زنان نيز به مهاجرت مي پردازند و نزديك به نيمي از حركات مهاجرتي را شكل مي‏دهند. تغييرات ساختاري و نگرشي در مورد موقعيت زنان و مشاركت هاي اجتماعي آنها، باعث افزايش توقعات، آرزوها و تمايلات اقتصادي و اجتماعي زنان شده است و آنان براي دسترسي به فرصت ها و موقعيت هاي اجتماعي و اقتصادي بالاتر، دست به مهاجرت مي‏زنند. با توجه به افزايش نقش زنان در فرآيندهاي مهاجرتي در ايران و همچنين وجود خلاهاي تحقيقاتي در اين زمينه، اين مقاله به بررسي مهاجرت هاي شغلي و تحصيلي زنان جوان و عوامل موثر بر آن در ايران در دوره 90-1385 مي‏پردازد. روش مورد استفاده، تحليل ثانويه داده هاي دو درصدي سرشماري 1390 است. در دوره1390-1385 حدود 5/5 ميليون نفر در كشور مهاجرت داشته اند كه 52 درصد آنها مرد و 48 درصد زن بوده اند. نتايج بررسي نشان داد كه حدود يك پنجم زنان جوان به دلايل شغلي و تحصيلي مهاجرت و جا به جايي داشته اند. نتايج تحليل چند متغيره نشان داد كه وضعيت تاهل (مجرد بودن زنان)، سرپرست خانوار بودن زنان، ضريب نفوذ اينترنت، تحصيلات دانشگاهي و مشاركت اقتصادي آنان از مهمترين عوامل اثر گذار بر مهاجرت هاي شغلي و تحصيلي زنان در سال هاي اخير مي باشد. از اين رو، افزايش سطح تحصيلات زنان در ايران و به تبع آن تحرك اجتماعي و ورود به بازار كار زنان منجر به حركات مكاني و مهاجرتي بيشتر در ايران خواهد شد.

Gender is one of the most important social contexts of migration. Until recent decades, migration was considered mostly as a male phenomenon, whereas nowadays, women make up half of migration movements. The structural and attitudinal changes regarding the position of the women and their contributions in the social activities led to increasing economic-social expectations of young women and their intention to migration. Due to the increasing role of women in migration processes in Iran, and also research gaps in this area, this paper using 2011 micro-census data examine the young women’s educational and occupational migrations and the associated factors in Iran. During 2006 to 2011, about 5/5 million have been migrated in Iran that 48 percent of them were female. The results showed that about one fifth of the young women have migrated due to educational and occupational reasons. Multivariate analysis indicated being single, female head of household, internet use, university education, and economic participation, significantly are determinant factors on educational and Occupational Migration of Iranian Young Women. Thus, the increasing of academic education among the young women, social mobility and high tendency to participants in labor force led to increasing of female migration in the future. Keywords: Occupational Migration, Educational Migration, Secondary Analysis, Gender and Youth