بررسي عوامل موثر بر گرايش به اسكان در بين خانوارهاي عشايري شهرستان سميرم

Investigating factor affecting on settlement tendency among nomads households in Samirom County

برنامه هاي اسكان عشاير به عنوان يكي از راهبردهاي توسعه جامعه عشايري، با هدف محروميت زدايي و خدمات رساني بهتر در دستور كار دولت هاي مختلف قرار گرفته است. از طرفي گرايش به اسكان خانوارهاي عشايري تحت تاثير عوامل مختلفي است. بر اين اساس تحقيق حاضر به بررسي عوامل موثر بر گرايش به اسكان در بين خانوارهاي عشايري شهرستان سميرم مي پردازد. جامعه آماري اين پژوهش شامل خانوارهاي كوچ رو عشايري شهرستان سميرم به تعداد 4845 نفر مي باشند كه از بين آنها 130 نفر به عنوان نمونه هاي اين تحقيق انتخاب گرديد. روش نمونه گيري به صورت طبقه اي با تخصيص متناسب در بين طايفه هاي مختلف بود. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه بود كه روايي صوري و محتوايي آن بر اساس نظر كارشناسان سازمان عشاير سميرم و اساتيد دانشگاهي تاييد شد و پايايي آن از طريق محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ براي گرايش به اسكان، جاذبه هاي اسكان و دافعه هاي كوچ به ترتيب 0/681، 0/903 و 0/718 محاسبه شد. براي تعيين تاثير مستقيم و غيرمستقيم متغيرهاي مستقل مورد مطالعه بر متغير وابسته گرايش به اسكان از روش تحليل مسير از طريق محاسبه رگرسيون هاي متوالي استفاده شد. نتايج نشان داد كه 32/3 درصد خانوارها گرايش زياد و خيلي زياد و 40/8 درصد نيز گرايش متوسط به اسكان داشتند. به علاوه نتايج تحليل مسير نشان داد كه بيشترين تاثير بر گرايش به اسكان مربوط به متغيرهاي جاذبه هاي اسكان (با ميزان تاثير كل 0/656)، دافعه هاي اسكان (0/257)، سواد (0/222)، اسكان اعضاي طايفه (0/158)، اندازه خانوار (0/111) با تاثيرات مثبت و متغيرهاي تعداد دام (0/229-) و درآمد عشايري (0/148-) با تاثير منفي مي باشد. به طور كلي نتايج نشان داد كه تصميم به اسكان در بين خانوارهاي عشايري در چارچوب نظريه انتخاب عقلايي و در راستاي حداكثر كردن سود يا نفع شخصي صورت مي گيرد.