بررسي عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت دانه‌اي تحت تأثير تاريخ كاشت و رقم در كشت زمستانه

Evaluation of yield and yield components of grain corn under the influence of planting date and hybrid in winter cultivation

كم آبي مهمترين مشكل كشاورزي منطقه بوده و كاشت ذرت تابستانه (كشت دوم) با مصرف بالاي آب همراه مي‌باشد. به منظور بررسي و تعيين مناسبترين تاريخ كاشت و هيبريد جهت كشت زمستانه ذرت دانه‌اي در مزرعه تحقيقات ارزوئيه آزمايشي طي دو سال پياپي 1388و 1389 به صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 4 تكرار انجام شد. در اين تحقيق تاريخ كاشت به عنوان عامل اصلي در 4 سطح (14 بهمن، 28 بهمن، 12 اسفند، 26 اسفند) و رقم به عنوان عامل فرعي در 4 سطح (تري‌وي‌كراس 600، تري‌وي‌كراس 647، سينگل‌كراس 704 و سينگل‌كراس 720) انتخاب گرديد. بر اساس نتايج حاصله بين تاريخ‌هاي مختلف كاشت از لحاظ عملكرد و اجزاي عملكرد دانه تفاوت معني‌داري وجود نداشت، هر چند تاريخ كاشت 26 اسفند از بيشترين ارتفاع بوته و قطر بلال برخوردار بود. بين هيبريدهاي مورد بررسي سينگل كراس 720 با عملكرد دانه 48/10 تن در هكتار نسبت به ساير هيبريدها برتري داشت كه اين برتري در مقايسه با سينگل كراس 704 (رقم شاهد آزمايش) به ميزان 02/2 تن در هكتار بود. هيبريد مذكور از لحاظ تعداد رديف دانه در بلال و قطر بلال بر ساير هيبريدها نيز برتري معني‌داري داشت. بر اساس نتايج حاصل از اين بررسي مي‌توان گفت كاشت ذرت زمستانه در محدوده تاريخ‌هاي كاشت 14 بهمن تا 26 اسفند در منطقه امكان پذير بوده ولي مناسبترين تاريخ كاشت نيمه دوم اسفند مي‌باشد. همچنين هيبريد سينگل كراس 720 از گروه ديررس مي‌تواند بعنوان يك رقم جديد در منطقه فوق معرفي گردد.

In Orzoiyeh region, water deficit is the most important environmental stress limiting plant growth and production. A field experiment was conducted over two years 2010-2011 in Orzoiyeh Research Station to determine the most suitable of planting date and hybrid for winter cultivation of corn . This study was conducted as a split- plot in randomized complete block design with four replications. Main plots were planting date with four levels ( 3 February, 17 February, 2 March, 18 March) and sub plots were four different corn hybrids (TWC 600, TWC 647, SC 704, SC 720). Results showed that there weren’t any significant difference between planting dates for grain yield and yield components, but planting in 18 March had the highest plant height and ear diameter. Between corn hybrids, SC 720 produced highest grain yield (10.48 t ha-1). Grain yield in SC720 hybrid was 2.02 t ha-1 higher than control (SC 704). SC‌720 hybrid had the highest amounts of ear diameter and number row per ear than others. Based on these results, can be concluded that in Orzoiyeh region, cultivation of corn in the range of 3 February to 18 March is possible, but 18 march is the best planting date. As well as SC 720 as a new hybrid can be introduced in this region.