راز جاودانگي داستان عمو نوروز

در فرهنگ و ادب مردمي ايران شايد بتوان گفت پرآوازه‌ ترين افسانه در پيوند با نوروز همان است كه آن را با نام افسانه عمو نوروز و يا بابا نوروز مي‌شناسيم. افسانه‌اي كه همه ي ايرانيان به گونه‌اي با آن آشنايند، چون در ساليان كودكي آن‌ را از مادران، دايگان يا ديگر افسانه ‌گويان شنيده ‌اند. پيداست كه عمو نوروز پيري است ديرسال با گيسوان و ريشي انبوه و سپيد، ننه سرما هم به همان سال پيرزني است زمان فرسود. شخصيت‌هاي عمو نوروز و ننه سرما در روايت‌هاي كهن و ادبيات شفاهي، نمادي از تغيير و تحول در طبيعت و احوال آدميان است. اين رخداد نشانه ي آن است كه سال كهن و روزگار سرما به پايان مي‌رسد تا سالي نو و روزگار گرما، رستاخير گيتي، باري ديگر آغاز بشود. عمو نوروز و پير زن هر دو پير هستند، و با وجود اينكه همديگر را خيلي دوست دارند، و در انتظار ديدن همديگر لحظه شماري مي كنند، هرگز نمي توانند همديگر را ملاقات كنند. نويسنده ي اين مقاله قصد دارد تا با خوانشي دريدايي از داستان عمو نوروز، جلوه هاي ديگري از زيبايي بي بديل اين افسانه ي پر آوازه ي ايراني را عيان سازد كه بي شك تلاشي در جهت ارائه ي بهتر ظرافت هاي پنهان و نكات مهجور متن به خوانندگان خواهد بود تا شايد بدين وسيله پرده از راز ماندگاري اين اثر كهن بردارد.