كاربرد تحليل حساسيت و تكثير خطا در تصميم‌گيري‌هاي فضايي چند معياري (مطالعه موردي: مكان‌يابي توسعه شهري در استان تهران)

Application of Sensitivity Analysis and Error Propagation in Spatial Multi- Criteria Decision Making (Case Study: Urban Suitability Assessment for Tehran Province)

در وضعيت‌ هاي مربوط به جهان واقعي، اطلاعات قابل دسترس براي تصميم‌گيران به لحاظ خطاهاي اندازه‌گيري و ادراكي بيشتر غير‌مسلم و نادقيق‌ اند. روش‌ هاي تصميم‌گيري فضايي چند معياري، بيشتر بدون توجه چندان به خطاها در داده‌هاي ورودي و گسترش اين خطاها در راه‌حل‌ هاي مترتب بر مساله به كار گرفته مي‌شوند. اين در حالي است كه عدم قطعيت مي‌تواند در هر يك از لايه‌ هاي داده‌اي در طي تحليل گسترش يابد و با ديگر منابع خطا شامل ارتباط نامشخص لايه‌ هاي داده‌اي با تصميم‌ هاي نهايي اتخاذشده تركيب شود. بنابراين، در اين تحقيق، تحليل خطاي فضايي چند معياري در راستاي ارزيابي آثار عدم قطعيت‌ هاي ملازم با نقشه‌ هاي معيار و اولويت‌ هاي تصميم‌گيران و يا وزن‌ ها در رابطه با پيامدهاي تصميم كه به مرتب‌ سازي گزينه‌ ها مي‌انجامد مدنظر قرار گرفته است.‌ به طور كلي، مديريت عدم قطعيت به وسيله ارزيابي تناسب سرزمين به منظور كاربري توسعه شهري به دو طريق در اين مطالعه وارد شده است: الف- وارد كردن خطا در هر يك از لايه‌ ها به‌ منظور شبيه‌ سازي اين كه خطا چگونه طي تحليل گسترش مي‌يابد، و ب- از طريق تغيير وزن معيارها و تعيين آثار آن در رتبه‌ بندي مكان‌ها و در نهايت فرايند تصميم‌گيري. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه حتي داده‌ هاي ضعيف و نادرست نيز مي‌توانند براي برنامه‌ ريزي به نحو كارآمدي مورد استفاده قرار گيرند و اين امر تنها زماني محقق مي‌شود كه بدانيم اين داده‌ها تا چه حد ضعيف هستند.

In real world situations, available data to decision makers are often uncertain and imprecise due to measurement errors and incomplete understanding of the situation by the decision makers, normally, But also wrongly spatial multi-criteria decision making is conducted without due regard to data errors and their propagation in the process. However, these errors can propagate during the decision making process and get confounded by other errors including criteria relationships and ultimately impact on the final decision made. In this research, error analysis was carried out regarding spatial multi-criteria decision making that included uncertainties in factors and their associated weights. Urban suitability mapping for Tehran Province provided a case study in which two methods were used to introduce errors and assess their effects: 1. insertion of errors in each factor and simulation of their propagation in the process, and 2. changing of factor weights and evaluation of their effects on ranking of suitable sites. Our results indicate that uncertain and imprecise data can be safely used in these circumstances given knowledge of how uncertain and imprecise they are and how they propagate during data analysis.