كليدواژه :
صنعت گردشگري ايران , رقابت‌پذيري , رقابت‌پذيري مقصد , مدل رقابت‌پذيري مقصد , ماتريس اهميت/عملكرد
چكيده فارسي :
فضاي رقابتي به وجود‌آمده در صنعت گردشگري بين‌المللي، ضرورت توجه به توان رقابتي مقاصد را خيلي زود نمايان كرد. افزايش توان رقابتي كه منجر به حفظ و افزايش سهم بازار مي‌شود، هدف اصلي بسياري از مقاصد گردشگري دنيا قرار گرفته است. از اين‌رو پژوهش حاضر سعي كرده با استناد به تئوري‌هاي نوين رقابت‌پذيري گردشگري و استفاده از روش پيمايشي، يك رهيافت كمي را براي 1. ارزيابي شاخص‌هاي رقابت‌پذيري صنعت گردشگري و 2. اولويت‌بندي اقدامات لازم جهت افزايش توان رقابتي ارائه كند. پرسشنامه مورد استفاده بر اساس مدل مفهومي رقابت‌پذيري مقصد ريچي و كراچ تبيين شد و براي تعداد 60 استاد و دانشجوي رشته گردشگري (در مقطع ارشد و دكترا) كه اطلاع كافي از علم گردشگري و صنعت گردشگري ايران داشته‌اند، فرستاده شد. از اين تعداد 45 پرسشنامه برگشت داده شد كه پنج تاي آنها معيوب تشخيص داده شده و 40 پرسشنامه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. لازم به ذكر است كه پرسشنامه به دو بخش پيمايش «وضعيت» و «اهميت» شاخص‌هاي رقابت‌پذيري صنعت گردشگري تقسيم شده بود. با بررسي اطلاعات به‌دست آمده مشخص شد بيشتر شاخص‌هاي رقابت‌پذيري صنعت گردشگري كشورمان در شرايط بسيار نامطلوبي به سر مي‌برند. شاخص‌هاي بازاريابي، وجود معاونت مميزي مقصد، كنترل و ارزيابي، برنامه مترقي توسعه گردشگري، عزم سياسي مسئولان به ترتيب در بدترين شرايط قرار داشتند. شاخص‌هايي كه در بهترين شرايط نسبت به ديگر شاخص‌ها قرار داشته‌اند به ترتيب فرهنگ و تاريخ، آب و هوا و جاذبه‌هاي طبيعي، مهمان‌نوازي، پيوندهاي قومي، مذهبي و اقتصادي و هزينه/ارزش خدمات و كالاها هستند. در ادامه پژوهش با استفاده از اطلاعات به دست‌آمده از پيمايش و به كار بردن آنها در ماتريس تحليل اهميت/عملكرد، اولويت‌هاي صنعت گردشگري كشور مشخص شد. براي فرموله كردن نظرات 40 تن از خبرگان گردشگري به منظور تعيين اولويت‌هاي اين صنعت، از يك رهيافت كمي استفاده شد كه در خلال پژوهش به طور كامل توضيح داده مي‌شود.
چكيده لاتين :
The competitive environment of international tourism industry has exposed urgent need for focus on this area. Increasing competitive capability, which can lead to maintaining and increasing market share, has become a major goal world over. Hence, the present study tries to present a quantitative approach, based on major tourism competitiveness theories and reliable survey methods, to (1) assess the factors affecting competitiveness in tourism industry, and (2) provide prioritized actions to increase destination competitiveness. The questionnaire used is based on Crouch and Ritchie’s Conceptual Model of Destination Competitiveness. Questionnaires were sent to 60 lecturers and students (graduate and doctoral) possessing sufficient knowledge of tourism science and tourism industry in Iran. 45 questionnaires were returned, among which 5 were incomplete; therefore, 40 questionnaires were analyzed. It should be noted that the survey questionnaire was divided into two sections, “condition” and “importance” of factors affecting the competitiveness of the tourism industry. According to the findings, most of the factors affecting Iran’s tourism industry competitiveness are in extremely poor condition. Such factors as
marketing destination auditing, monitoring and evaluation, advanced tourism development plan and political will all show consecutively the worst condition. Factors that relatively have the best condition are consecutively culture & history; climate; physiography; hospitality; ethnic, religious, economic cohesion; and finally, cost/value of goods and services. Then, using importance/Performance matrix as well as a quantitative approach, tourism industry priorities were determined.
