تحليل اثر‌هاي هدفمند‌سازي يارانه آب كشاورزي بر بخش كشاورزي ايران (مدل تعادل عمومي محاسبه‌پذير)

The Effects of Agricultural Water Subsidy Reform on Agricultural Sector of Iran: Application of Computable General Equilibrium Model

طي دهه ­هاي گذشته پرداخت يارانه به آب كشاورزي باعث پايين نگه‌داشتن قيمت مصرفي آب در اين بخش شده، به‌گونه‌اي كه از يك‌سو باعث مصرف بي­رويه آب و از سوي ديگر، باعث شده هزينه­ هاي هنگفتي را به دولت تحميل نمايد. تعيين ابعاد گوناگون اثر‌هاي اقتصادي اصلاح يارانه آب كشاورزي، مي­ تواند گامي اساسي در تعيين سناريو­هاي اصلاح قيمت آب باشد. در اين مطالعه با استفاده از مدل تعادل عمومي محاسبه ­پذير اثر اصلاح يارانه آب كشاورزي بر رشد پايدار روستايي در چارچوب شش سناريو مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان مي­دهند كه كاهش يارانه آب كشاورزي از سويي موجب كاهش معني­ دار مصرف خانوار‌هاي روستايي شده و از سوي ديگر، باعث افزايش شاخص قيمت و هزينه­ هاي توليد در بخش كشاورزي مي‌گردد و در نتيجه، توليد بخش كشاورزي از0/73- درصد (109636 ميليارد ريال) در سناريو نخست به 5/33- درصد (104557 ميليارد ريال) در سناريو ششم كاهش يافته است. دولت مي ­تواند با باز توزيع درآمد ناشي از اصلاح يارانه آب كشاورزي به كشاورزان بخشي از افزايش هزينه­ هاي توليد را جبران نموده و كاهش در مصرف خانوار­هاي روستايي را تعديل نمايد.

During last decades, allocating subsidies to agricultural water has resulted in holding down the consumption price of water in this sector, So that it has made people overuse water and has imposed enormous costs to the government. Studying the economic impacts of reforming the agricultural water subsidy could act as a major step to determine the scenarios of reforming water price. In this study, the impact of reforming agricultural water subsidy on rural sustainable development was evaluated in the form of six scenarios, using the Computable General Equilibrium model. The results show that the reduction in agricultural water subsidies significantly reduces the consumption of rural households. On the other hand, it increases the price index and the cost of production in the agricultural sector. As a result, agricultural production decreased from -0.73 percent (109,636 billion Rial) in the first scenario to -5.33 percent (104,557 milliard Rial) in the sixth scenario. The government could compensate parts of the increased production costs through redistribution of income. It could also adjust the reduction in rural households.